İSTANBUL SANAYİ ODASI DERGİSİ l ŞUBAT2024 l YIL 58 l ISSN 1303-1333 İstişare toplantısı yapıldı TİCARET BAKANLIĞI İLE 6 3 engel: faiz, enflasyon, lojistik KÜRESEL BÜYÜMENİN ÖNÜNDEKİ 42 Beklentilerin altında STA’LARIN İHRACAT PERFORMANSI 24 695 30 İkiz dönüşümün önemi artıyor SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ALANINDA 5 aydır devam ediyor SANAYİ ÜRETİMİNDE DÜŞÜŞ 20 Ocak ayında 49.2 oldu TÜRKİYE İMALAT PMI 12 İSO OCAK MECLİSİ HAZİNE VE MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK’İN KATILIMIYLA YAPILDI Türkiye’ye kaynak girişi başladıAsıl sınav yılın ikinci yarısında Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek: İSO Başkanı Erdal Bahçıvan:İSO SANAYİ 3 BAŞYAZI Ü lkemiz ekonomisi ve sanayimiz için zor bir yılın ilk ayını geride bıraktık. Bu yıl gerçekten de ekonomimiz açısından bir mücadele yılı olarak geçecek. Çünkü hepimizin bildiği gibi geçtiğimiz yılın ortalarına kadar ekonomimizde, rasyonellikten uzak bir politika anlayışının izdüşümlerini yaşadık. Bunun bir sonucu olarak fiyat istikrarını kaybettik. Uzun yılların ardından yeniden ve maalesef yüksek enflasyonla yaşamaya başladık. Finansal istikrar ciddi bir yara aldı. Bütün bunlara bağlı olarak ekonomide bir güven zedelenmesi yaşandı. Şimdi işte bütün bu sarsıntıların dengelenerek, ekonominin yeniden rasyonel bir çizgiyi bulması için verilen mücadelenin başındayız. Yeni ekonomi yönetimimiz tarafından yaklaşık sekiz aydır yürütülmekte olan bu mücadelenin sonuç vermesi şüphesiz zaman alacaktır. Hepimiz aslında bir anlamda sabır ve stres testinden geçerken, ekonomimizin etkilendiği küresel gelişmeleri de dikkatle izlemeliyiz. 2024’ün ilk haftaları itibarıyla küresel ekonomide yavaşlama eğiliminin sürdüğünü görüyoruz. Coğrafi olarak bakıldığında, ABD ekonomisi dünyadan pozitif ayrışsa da Çin ve ana ihracat pazarımız Avrupa hala zayıflığın ana merkezleri. Ayrıca Kızıldeniz örneğinde de gördüğümüz gibi jeopolitik gerilimler enerji ve nakliye maliyetleri üzerinde ciddi bir belirsizlik yaratıyor. Bütün bu süreçleri, “Nitelikli, Sürdürülebilir, Rekabet Gücü Yüksek Yeni Nesil Bir Sanayi İçin Yatırım ve Üretimin İhtiyaç Duyduğu Finans Politikalarının Önemi” gündemiyle toplandığımız İSO Meclisimizde konuk ettiğimiz Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Mehmet Şimşek ile birlikte değerlendirdik. Sayın Şimşek, dünya ve Türkiye ekonomisi üzerine yaptığı kapsamlı sunumunda, ayrıntılarını ilerleyen sayfalarımızda okuyabileceğiniz çok önemli değerlendirmelerde bulundu. Her şubat ayı artık ülkemiz tarihi açısından yıllar geçse de unutulmayacak çok acı bir olayı anımsayacağımız ay olacak. Geçen yıl 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli olarak ardı ardına yaşadığımız iki depremin 11 ilimizde yarattığı yıkımı, on binlerce can kaybımızı hiçbir zaman unutmayacağız. O büyük yıkımda hayatını kaybedenleri rahmetle anıyorum, yakınlarına tekrar baş sağlığı diliyorum. Böylesine büyük bir depremin yaralarını kısa sürede sarmak kolay değil. Devletimizin öncülüğünde 7’den 70’e herkes ve her kurum bir yıldır tam bir seferberlik ruhuyla bu acıyı azaltmak için elinden geleni yapıyor. Allah’tan ülkemize bir daha böyle bir acıyı yaşatmaması dileklerimle hepinize sağlıklı ve huzurlu bir ay diliyorum. Ekonomide zorluklarla mücadele yılı Erdal Bahçıvan İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı695 4 ŞUBAT 2024 İÇİNDEKİLER 06 TİCARET BAKANLIĞI İLE İSO MESLEK KOMİTELERİ İSTİŞARE TOPLANTISI YAPILDI Ticaret Bakanlığı ile İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meslek Komiteleri arasında geleneksel olarak düzenlenen istişare toplantısı salgının ardından ilk kez yüz yüze gerçekleştirildi. 14 İSO, AB’NİN KRİTİK HAMMADDELER YASASINA İLİŞKİN BİLGİLENDİRME TOPLANTISI DÜZENLEDİ İstanbul Sanayi Odası, AB’nin Kritik Hammaddeler Yasası: Kapsamı ve Yeni Kurallarına ilişkin sanayicileri bilgilendirme paneli düzenledi. 22 İSO TÜRKİYE İHRACAT İKLİM ENDEKSİ ARALIKTA 49,7 OLDU Kasım ayında 49,5 olan İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi, aralıkta sınırlı bir artışla 49,7’ye yükseldi. 26 KÖTÜMSER OLMAK İÇİN BİR SEBEP YOK AMA MUCİZE İSTİYORSANIZ O DA BİZDE YOK İSO’nun ocak ayı Meclis Toplantısına konuk olan T.C. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, adil gelir dağılımı açısından fiyat istikrarının olmazsa olmaz olduğunu belirterek, “Tekerleği yeniden keşfetmeyeceğiz; daha önce açıkladığımız gibi bundan sonra uluslararası normlara uygun, kurala dayalı ve şeffaf olacağız. 42 KÜRESEL BÜYÜMENİN ÖNÜNDEKİ 3 ENGEL FAİZ, ENLASYON, LOJİSTİK Küresel büyüme 2024’te enflasyon, para politikalarında agresif sıkılaşma ve savaş gibi şoklar karşısında dirençli görünüm sergilemesine rağmen giderek derinleşen bir yavaşlama eğilimi gösteriyor. 62 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİKTE İKİZ DÖNÜŞÜMÜN ÖNEMİ ARTIYOR Sanayi devrimi ile birlikte artan kaynak tüketimi hava, su, toprak kirliliği ve iklim değişikliği gibi küresel sorunların ortaya çıkmasına neden oldu. 68 ALÜMİNYUMDA GERİ DÖNÜŞÜM ARTIYOR Avrupa alüminyum endüstrisi, önümüzdeki 30 yıl içinde toplam alüminyum talebinin yüzde 50’sini geri dönüşüm üzerinden sağlamayı planlanıyor. 2022 yılında AB’de toplam 5,1 milyon ton olarak gerçekleşen geri dönüşüm miktarının 2050’ye kadar 8.6 milyon tona ulaşması hedefleniyor. 78 KALP KRİZİ İLE İLGİLİ BİLMENİZ GEREKENLER… Araştırmalar gösteriyor ki dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ölümlerin sebepleri arasında ilk sırada kalp ve kalbe bağlı rahatsızlıklar geliyor. 88 MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER ŞUBAT 2024 26 32İSO SANAYİ 5 İSTANBUL SANAYİ ODASI DERGİSİ ŞUBAT 2024 • YIL 58 SAYI 695 ISSN 1303-1333 • e-ISSN: 2636-7831 İMTİYAZ SAHİBİ İSTANBUL SANAYİ ODASI ADINA YÖNETİM KURULU BAŞKANI Erdal Bahçıvan YAYIN KURULU Sultan Tepe, Ayşegül Çapan, Ramazan Güven, Sadettin Kaşıkırık, Sabahattin Şen SORUMLU GENEL YAYIN MÜDÜRÜ Haktan Akın GENEL YAYIN KOORDİNATÖRÜ Asım Aslan İDARE YERİ VE REKLAM REZERVASYON NASIL BİR EKONOMİ MEDYA HABER BASIN A.Ş. Rüzgârlıbahçe Mahallesi Cumhuriyet Caddesi Gülsan Plaza No: 22 Kat: 4 34810 Kavacık Beykoz/İST Tel:02164402400 YAYINA HAZIRLIK Editör Yener Karadeniz / yener.karadeniz@nbe.com.tr Görsel Yönetmen Erdal Bayraktar Fotoğraf Editörü Mehmet Bars Reklam ve Etkinlikler Grup Başkanı Funda Baykal Reklam Müdürü Özge Samur / ozge.samur@nbe.com.tr Tel: (0216) 440 24 61 Reklam Satış Uzmanı Murat Avcılar / murat.avcilar@nbe.com.tr Tel: (0216) 440 24 93 SANAYİ Dergisi www.iso.org.tr adresinden dijital olarak yayınlanmaktadır. Yayınlanma Tarihi 02.02.2024 Aylık Sanayi ve Ekonomi Dergisi. Ayda Bir Yayımlanır. Yerel ve Süreli Yayındır. 42 62 74 68 78HABERLER 6 ŞUBAT 2024 TİCARET BAKANLIĞI İLE İSO MESLEK KOMİTELERİ Ticaret Bakanlığı ile İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meslek Komiteleri arasında geleneksel olarak düzenlenen istişare toplantısı salgının ardından ilk kez yüz yüze gerçekleştirildi. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan ev sahipliğinde gerçekleşen toplantıya Ticaret Bakan Yardımcısı Özgür Volkan Ağar ile birlikte Ticaret Bakanlığı yetkilileri, İSO Yönetim Kurulu Üyeleri, İSO Meclis ve Meslek Komiteleri Üyeleri katıldı. Sanayi sektörünün güncel sorunları ve çözüm önerilerinin istişare edildiği toplantıda İSO’nun 28 meslek komitesi gündemlerindeki konu başlıklarını paylaştı. T T.C. Ticaret Bakanlığı ile İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meslek Komiteleri İstişare toplantısı 10 Ocak 2023 tarihinde Odakule’de gerçekleştirildi. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan ev sahipliğinde gerçekleşen istişare toplantısına Ticaret Bakan Yardımcısı Özgür Volkan Ağar ile birlikte Ticaret Bakanlığı yetkilileri, İSO Yönetim Kurulu Üyeleri, İSO Meclis ve Meslek Komiteleri Üyeleri katıldı. İSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcıları İrfan Özhamaratlı ile Cemal Keleş, İSO Yönetim Kurulu Üyeleri Sultan Tepe (Sayman), Kemal Akar, Vehbi Canpolat, Celal Kaya, İnan Altınbaş, Hüseyin Çetin, Dr. Faruk Sarı ve İSO Meclis Başkan Yardımcısı Sadık Ayhan Saruhan’ın yer aldığı toplantıda Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney de yer aldı. Sanayi sektörünün güncel sorunları ve çözüm önerilerini istişare edildiği toplantıya İSO’nun 28 meslek komitesi kendi sektörlerini temsilen gündemlerindeki konu başlıklarını paylaştı. Toplantının açılışında konuşan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, Ticaret Bakanlığı ile bir gelenek haline getirdikleri istişare toplantılarını pandemiden sonra tekrar yüz yüze yapabiliyor olmaktan duydukları memnuniyeti dile getirerek, “Toplantı öncesinde detaylı bir hazırlık yaparak, meslek komitelerimize, ihracat, ekonomi ve ticaret hayatı ile ilgili yaşadıkları sorunları ve çözüm önerilerini sorduk. İletilen konuları bir rapor haline getirdik ve toplantı öncesinde Ticaret Bakanlığımıza sunduk. Toplamda 140’a yakın konu belirlendi. Bugün, 30 meslek komitemizi İSTİŞARE TOPLANTISI YAPILDIİSO SANAYİ 7 yani 30 farklı sektörümüzü temsil eden konuşmacılarımız sektörleri ile ilgili bu konuları aktaracaklar. Ardından Bakanlığımızın konular hakkındaki değerlendirmelerini dinleyerek toplantımıza devam etmek arzusundayız” diye konuştu. EKONOMİDE SERT İNİŞ DEĞİL KONTROLLÜ GÖRÜNÜM İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, şöyle devam etti: “Dünya ekonomisinde yayınlanan son öncü göstergeler, büyümede zayıf seyrin sürdüğünü doğrulamakla birlikte önümüzdeki aylara ilişkin bazı olumlu sinyaller de veriyor. Sıkı para politikalarının etkisiyle talep koşullarında gözlenen yavaşlama, korkulanın aksine bir ‘sert iniş’ anlamına gelmeyip daha ziyade kontrollü bir görünüm sunuyor. Yine de devam eden yüksek risk ve belirsizlikler altında kalıcı toparlanmadan bahsetmek için henüz erken olduğunun da farkındayız. Öncü göstergeler küresel büyümede sektörler ve bölgeler arasında derin ayrışmalara da işaret ediyor. Örneğin PMI verileri imalat sanayide zayıflığın hizmet sektörüne göre çok daha belirgin olduğunu gösteriyor. Coğrafi olarak baktığımızda da Euro Bölgesi, ABD’ye göre negatif ayrışmaya devam ediyor. Ortadoğu’da ise çatışmaların bir bölgesel savaş hüviyeti kazanma olasılığı nedeniyle tedarik zincirleri üzerinde risk ve belirsizlikler çok yüksek. Diğer yandan Çin’de büyümenin tarihsel olarak zayıf seyri, emlak sektöründe biriken riskler ve son aylarda deflasyon olasılığının ortaya çıkması gibi olgular söz konusu. Tüm bu hususlar bize gösteriyor ki, kısa ve orta vadeye yönelik beklentilerimizde ve alacağımız kararlarda iyimserliği korurken temkini de elden bırakmamak ve gelişmeleri titizlikle takip etmek son derece önemli. Şüphesiz bu süreçteki en büyük gücümüz, ihracatta sağlanacak başarılara ve dolayısıyla da üretim performansımıza bağlı olacaktır. 2023 yılı ihracatımız 256 milyar dolara yaklaşarak Cumhuriyet tarihimizin rekorunu kırmıştır. Devletimizin sağladığı önemli destekler ile 2024 yılında da hızımızı arttırarak devam etme inancı içerisindeyiz.” “TÜRKİYE 13 ÇEYREKTİR KESİNTİSİZ BÜYÜYOR” Toplantının açılışında kısa bir konuşma yapan ve sanayicilerle yaptıkları istişare toplantılarından her zaman verimli çıktılar elde ettiklerini söyleyen T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Özgür Volkan Ağar da özetle şunları dile getirdi: “Küresel anlamda Covid 19 pandemisinin etkileri, Rusya-Ukrayna savaşı başta olmak üzere yaşanan jeopolitik gelişmeler, enerji fiyatlarındaki dalgalanmalar, artan korumacılık faaliyetleri, küresel enflasyonist süreç ve merkez bankalarının uyguladığı sıkı para politikaları yüksek borçluluk oranları gibi birçok belirsizlik ve risk faktörü altında 2023 yılını geride bıraktık. 2023 yılında üretim ve ticarette belirli bir düşüş yaşandı. Küresel ihracat ocak-ekim döneminde bir önceki yıl verilerine göre yüzde 5,3 oranında azaldı. Söz konusu düşüş, tüm bölgelerde ve sektörler genelinde de hissedildi. Küresel ekonomi izlenen tüm bu gelişmelere ve asrın felaketi olarak nitelendirdiğimiz depremlere rağmen ekonomimiz son 13 İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Özgür Volkan AğarNext >