KONUK KONUŞMACI -Süleyman Demirel

Türkiye Cumhuriyeti 9. Cumhurbaşkanı

Süleyman Demirel, 1 Kasım 1924’de Isparta’nın Atabey ilçesine bağlı İslamköy’de doğdu. İlköğrenimini doğduğu köyde tamamlayan Demirel, Ortaokul ve Lise’yi, Isparta ve Afyon’da bitirdi. Demirel, şubat 1949’da İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi’nden mezun oldu.

Elektrik İşleri Etüd İdaresi’nde aynı yıl göreve başlayan Demirel, önce 1949-1950, daha sonra 1954-1955 yıllarında Amerika Birleşik Devletleri’nde barajlar, sulama ve elektrifikasyon konularında ihtisas yaptı. Seyhan Barajı’nın yapım çalışmalarında mühendis olarak görev yapan Demirel, 1954 yılında Barajlar Dairesi Başkanı, 1955 yılında da Devlet Su İşleri Genel Müdürü oldu. Pek çok baraj ve elektrik santralı, sulama tesisi inşaasına nezaret etti. Askerliğini yapmak üzere 1960 yılında bu görevinden ayrılan Demirel, 1962-1964 yılları arasında serbest müşavir mühendis olarak çalıştı. Aynı dönemde Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde “Su Mühendisliği” konusunda dersler verdi.

Süleyman Demirel siyasi yaşamına, 1962 yılında Adalet Partisi Genel İdare Kurulu Üyeliği ile başladı. 28 Kasım 1964 tarihinde AP 2.Büyük Kongresince Genel Başkan seçilen Demirel, şubat-Ekim 1965 tarihleri arasında Suat Hayri Ürgüplü başkanlığında kurulan koalisyon Hükümetinde Başbakan Yardımcısı olarak görev aldı.10 Ekim 1965’de genel seçimlerde başında bulunduğu Adalet Partisi seçimleri kazandı. Tek başına iktidar oldu. Demirel, bu seçimlerde Isparta milletvekili olarak parlamentoya girdi ve Türkiye’nin 13. Başbakanı olarak hükümeti kurdu. Bu hükümet 4 yıl sürdü. 12 Ekim 1969 tarihindeki Genel Seçimlerde de Adalet Partisi yine tek başına iktidar oldu. Bunu müteakip Demirel, 14. T.C. Hükümetini kurdu. 12 Mart 1971’de Başbakanlık görevini bıraktı. 1971 ve 1980 arasında; 1975, 1977 ve 1979’da 3 defa daha hükümet kurdu. 12 Eylül 1980 askeri müdahalesi üzerine görevi bıraktı ve 7 sene yasaklı olarak siyaset dışı kaldı. 6 defa Hükümetten gitti, 7 defa Hükümet kurdu.

6 Eylül 1987’de yapılan halkoylaması ile “Yasaklar” halk tarafından kaldırıldı ve 24 Eylül 1987 tarihinde, Doğru Yol Partisi Olağanüstü Kongresi’nce “Genel Başkanlığa” seçildi. 29 Kasım 1987’de yapılan genel seçimlerde “Isparta Milletvekili” olarak tekrar TBMM’ne girdi. 20 Ekim 1991 seçimlerinden 1. Parti olarak çıkan Demirel Başkanlığındaki Doğru Yol Partisi, SHP ile “Koalisyon Hükümeti”ni kurdu. Bu, Demirel’in Başbakanlığını yaptığı ”7.Hükümet” oldu. 30 yaşında Genel Müdür, 40 yaşında önce Parti Genel Başkanı, sonra da Başbakan olan Demirel, 12 seneye yaklaşan Başbakanlık görevinde, “Türkiye’nin kalkınması ve gelişmesine” büyük hizmetlerde bulunmuştur. 1964 Kasımından, 1993 Mayısına kadar geçen 29 sene içerisinde Demirel, 6 dönem Isparta milletvekilliği yapmıştır.

16 Mayıs 1993 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 9. Cumhurbaşkanı seçilen Demirel, 7 sene süren bu görevini, 16 Mayıs 2000 yılında tamamlamıştır. Daha sonra; İsrail-Filistin arasındaki çatışma ile ilgili olarak Kasım 2000’de kurulan uluslararası “Mitchell Komisyonu’nun üyesi oldu. 2001 yılında kurulan “Balkan Siyasi Kulübü”nün kurucu üyelerindendir. Nazmiye Demirel ile evli olan Demirel İngilizce bilmektedir. Demirel’in pek çok yazılı kitabı, makalesi ve konuşmaları bulunmaktadır.