< Previous78 TEMMUZ 2023 SAĞLIK Akıllı Telefonlar D ünya genelinde 7,2 milyar adet cep telefonu bulunuyorken, mevcut akıllı telefon kullanıcı sayısı da 6,65 milyara ulaştı. Son araştırmalar akıllı telefon kullanıcı sayısının 2025 yılına gelindiğinde 7,5 milyara ulaşacağını öngörüyor. Oysa 2016’da bu sayı 3,7 milyar civarındaydı. Türkiye’de ise şu anda akıllı telefon kullanıcı sayısının 55 milyonu aştığı biliniyor. Özellikle pandemi sonrası dönüşen iş yapma şekilleri, akıllı telefonları da iş hayatında tam bir asistan gibi konumlandırdı. Cep telefonlarının ‘akıllanması’ ile sadece kullanım oranı yaygınlaşmadı, ekran kullanım süreleri de önemli ölçüde arttı. Günlük yaşamların vazgeçilmezi olan akıllı telefonlarda geçirilen ekran süresi uzadıkça, buna bağlı olarak çeşitli rahatsızlıklar da son yıllarda önemli ölçüde arttı. VAKALARIN SAYISI ARTIYOR Cep telefonlarının özellikle kullanım esnasında yaydığı elektromanyetik dalgaların beyin yorgunluğu yaratabildiğini belirten uzmanlar, yanı sıra en sık görülen rahatsızlıkların bağ, boyun, el ve bilek ağrıları olduğunu belirtiyor. Uzmanlara göre, son yıllarda el parmaklarının çok fazla kullanılmasına bağlı olarak ‘tendinit’e yani tendonların mikropsuz iltihabı olarak tanımlanan rahatsızlığa çok sık rastlanmaya başladı. Yoğun şekilde cep telefonu kullanmanın kas ve kemik yapılarını bozduğuna dikkat çeken uzmanlar, önümüzdeki yıllarda yıllarda kireçlenme vakalarına daha sık rastlanacağını vurguluyor. Cep telefonu kullanımı sırasında sürekli boynun eğik tutulması, özellikle boyun bölgesinde kireçlenme, kas bozuklukları, omurilik şekli bozukluklarına yol açabiliyor. Kritik olan ise bu rahatsızlıkların 30 yaş altında görülme sıklığının artması… Özellikle kireçlenmeye bağlı el ağrısı ile sinir sıkışması gibi rahatsızlıklar eskiden daha çok ev işleri ile uğraşan kişilerde görülürken, şimdi ‘beyaz yakalıların da’ kabusu oluyor. Ortaya çıkan en yaygın sorunlardan biri, parmakların bükülmesine yardımcı olan tendonun iltihaplanması anlamına gelen ‘tetik parmak’... Yanı sıra ortaya çıkan bir diğer durum da De Quervain tendiniti… Bu vakada bileğin başparmak tarafı boyunca uzanan ve başparmağı hareket ettirmeye yardımcı olan iki tendon şişer ve tahriş olur. Karpal tünel sendromu da en sık görülen rahatsızlıklardan biri… İSO SANAYİ 79 RAHATSIZLIKLARI ÖNLEMEK MÜMKÜN Peki bu rahatsızlıklar karşısında neler yapılmalı? *Akıllı telefon kullanımını mümkün olduğunca sınırlamak, semptomları önlemenin veya hafifletmenin başlıca yollarından biri. *Telefonu rahat tutabilmek önemli. Zira büyük boyutlu telefonlarda parmaklar normal aralığın dışında uzatmak gerekebilir ve bu durum tahrişe neden olabilir. *Başparmak yerine ara ara işaret parmak kullanılabilir. Başparmağı ara sıra dinlendirmek için diğer parmaklardan faydalanılabilir. *Birçok telefonda mevcut olan sesli komut özelliği daha sık kullanılmalı. Böylece el ve parmak kullanımı sınırlandırılmış olur. CEP BOYUN RİSKİ Cep telefonu kullanırken yanlış pozisyonda durmak kireçlenmeyi tetiklerken, artan vakalar tıp dünyasında cep boyun hastalığına da yer açtı. Modern çağın yeni hastalığı olarak tanımlanan bu rahatsızlığın neredeyse cep telefonu kullanan her 10 kişiden birinde görüldüğü belirtiliyor. Normalde ileriye bakma pozisyonuna sahip olan boyun cep telefonu kullananlarda öne ya da aşağıya doğru konumlanıyor ve uzun süre normal pozisyonundan farklı bir pozisyona geçiyor. Bu durumun zamanla boyun ağrılarına neden olduğunu söyleyen uzmanlar boynun omuzlardan ileriye doğru durması durumu arttıkça kişinin cep boyun hastalığına yakalanma riskinin de daha fazla arttığını belirtiyor. Cep boyun pozisyonunda boyna 6 kat daha fazla yük bindiğine işaret eden uzmanlar, bu pozisyonda uzun süre kalmanın boyunda ve sırtta şiddetli ağrılara, omuz çevresi gerginliğine, boyun fıtığına ve kronik baş ağrısına neden olabileceğine dikkat çekiyor. Boyun kaslarında yaşanan ağrılar genellikle hafif olsa da hastalığın ilerleyen sürecinde baş ağrısı, boyun omuru disk hasarı, omurlar arasındaki diskin yırtılması ve boyun fıtığı riski de artıyor. TEHLİKELİ İHTİMALLER… Cep telefonlarının yaygın kullanılması sonucu ortaya çıkan diğer hastalıklara da bakıldığında, akıllı telefonlardan yayılan zararlı ışınların beyin tümörüne de neden olabileceğine dikkat çeken uzmanlar, sürekli ekrana bakmanın da göz kuruluğu sendromuna neden olabileceğini dile getiriyor. Tedavi edilmediğinde ciddi göz rahatsızlıklarına neden olan sendromun, özellikle aşırı cep telefonu kullananlarda yaygın olarak görüldüğünü belirtiyor. MOBİL UYGULAMADA GEÇİRİLEN SÜRE YÜZDE 40 ARTTI 2021 yılında yapılan bir araştırma insanların günde ortalama 4.8 saatini telefon ekranına bakarak geçirdiklerini ortaya koydu. Başka bir araştırmaya göre ise Türkiye’deki akıllı telefon kullanıcılarının mobil uygulamalarda, 2019’a göre yüzde 40 daha fazla vakit geçirdiği tespit edildi. Bu artış oranıyla Türkiye, yüzde 45’lik bir artış görülen Rusya’nın gerisinde, ikinci sırada bulunuyor. Artış oranıyla ikinci sırada yer alan Türkiye, küresel sıralamada 6’ncı sırada bulunuyor. Türkiye’nin, Endonezya, Hindistan, Meksika gibi ülkelerle aynı paralelde olması dikkat çekiyor. Başka bir araştırma ise, akıllı telefonların hayatımızın merkezinde yer aldığını gösteriyor. Küresel çapta gerçekleştirilen araştırmada katılımcıların yüzde 60’ı, haftada en az birkaç gece cep telefonları ellerindeyken uyuduklarını söylüyor.80 AĞUSTOS 2023 TESLA İLK ELEKTRİKLİ PİKAPI CYBERTRUCK’I PİYASAYA SÜRDÜ İNGİLTERE, YABANCI İNŞAAT İŞÇİSİ ÇEKMEK İÇİN VİZE KURALLARINI GEVŞETİYOR İSPANYA’DA KURAKLIK ZEYTİNYAĞI FİYATLARINI YENİ REKORA TAŞIDI İSO İLE DÜNYA TURU ÇİNLİ FİRMA IRAK’TA 200 MİLYON DOLARLIK ÇİMENTO FABRİKASI KURACAKİSO SANAYİ 81 JAPON OTOMOTİVCİLER RUSYA PAZARINDAN ÇEKİLİYOR FOXCONN, HİNDİSTAN’DAKİ ÇİP JOINT VENTURE’INDAN ÇIKIYOR GÜNEY KORE’NİN İTHALAT FİYATLARI 8 YILIN EN SERT DÜŞÜŞÜNÜ KAYDETTİ RUSYA’DA KAMYON TALEBİ 14 KATINA ÇIKTI MESKOM HABERLER 82 AĞUSTOS 2023 İSO 21. GRUP MESLEK KOMİTESİ ÜYELERİNDEN TDKD’YE ZİYARET İ stanbul Sanayi Odası (İSO) 21. Grup Deri, Kür Giyim ve Aksesuarları Sanayii Meslek Komitesi Üyeleri, İSO Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Çetin Başkanlığında, 4 Temmuz 2023 tarihinde Türkiye Deri Konfeksiyoncuları Derneği’ni (TDKD) ziyaret etti. TDKD Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Dursun ev sahipliğinde gerçekleşen ve TDKD Yönetim Kurulu Üyeleri’nin de katıldığı toplantıda sektörün mevcut durumu, sektörün nitelikli iş gücü ihtiyacı kapsamında yapılabilecek çalışmalar, sektörel fuarlarda yaşanan sıkıntılar ile ilgili değerlendirmelerde bulunuldu. Sektörün ortak sorunları ile ilgili kurumların birlikte hareket etmesinin çözüme ulaşma açısından önemine vurgu yapılan toplantıda, yapılabilecek ortak çalışmalar ile ilgili karşılıklı fikir alışverişi yapıldı. MADEN, TAŞ VE TOPRAK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK GÜNDEMİ İLE TOPLANDI İ stanbul Sanayi Odası (İSO) 2. Grup Mineral Ürünler Sanayii Meslek Komitesi’nin düzenlediği Maden, Taş ve Toprak Ürünleri Sektörü Sürdürülebilirlik Gündemi toplantısı 15 Haziran 2023 tarihinde Odakule’de gerçekleştirildi. İSO Meclis Başkan Yardımcısı Yüksel Özyurt ve İSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cemal Keleş ev sahipliğinde gerçekleşen toplantıya maden, taş ve toprak Ürünleri sektörlerine mensup üye firmaların ve sektördeki sivil toplum kuruluşu temsilcileri de katıldı. Türkiye ve Dünyada Genel Ekonomik Görünüm, Sanayide Temiz Üretim ve Sürdürülebilirlik, Paris İklim Anlaşması Sonrası İklim Değişikliği Politikaları ve Yeşil Sınıflandırma (Taksonomi), Yeşil Dönüşümün Finansmanı ile Güneş Enerjisi Yatırımları konularının ele alındığı toplantı, katılımcıların konuşmacılara yönelttiği yoğun geçen soru-cevap bölümüyle sona erdi.İSO SANAYİ 83 ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK TEÇHİZATLARDA ÜRÜN GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI TOPLANTISI GERÇEKLEŞTİRİLDİ toplantısı, 6 Temmuz 2023 tarihinde Odakule Fazıl Zobu Meclis Salonu’nda gerçekleştirildi. İSO 50. Grup Aydınlatma Donanımları Sanayii Meslek Komitesi Başkanı Mehmet Özbakır ev sahipliğinde gerçekleşen toplantıya Türk Standardları Enstitüsü (TSE) Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Güven Kaan Esen, AGİD Yönetim Kurulu Başkanı Fahir Gök ve çok sayıda Elektrikli Teçhizat ve Elektronik Ürünler Sanayii sektörü temsilcisi de katıldı. Elektrikli ve elektronik teçhizatların iç piyasaya güvenli ve mevzuatına uygun arz edilmesi, ülkemize ithal edilen ürünlerde ürün güvenliği sağlanması, ihracatta Türk malı imajının güçlendirilmesi ile ürün güvenliği uygulamalarının ele alındığı toplantıda sektörün sorunları ile ilgili karşılıklı görüş alışverişinde bulunuldu. İ SO 50. Grup Aydınlatma Donanımları Sanayii Meslek Komitesi ve Aydınlatma Gereçleri İmalatçıları Derneği (AGİD) iş birliğinde düzenlenen Elektrikli ve Elektronik Teçhizatlarda Ürün Güvenliği Uygulamaları İSO 48. GRUP MESLEK KOMİTESİ TOPLANTISI TÜBİSAD İLE BİRLİKTE YAPILDI İ stanbul Sanayi Odası (İSO) 48. Grup Elektrik, Elektronik, Bilişim ve Kablo Sanayii Meslek Komitesi Toplantısı 19 Temmuz 2023 tarihinde TÜBİSAD Yönetimi’nin katılımıyla yapıldı. İSO genel merkezi Odakule binasında düzenlenen, İSO 48. Grup Meslek Komiteleri Üyeleri ile Bilişim Sanayicileri Derneği’nin (TÜBİSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Tombalak ve Yönetim Kurulu Üyesi Atilla Kayalıoğlu’nun katıldığı toplantıda sektörün öncelikli konuları kapsamında kurumlararası iş birliklerideğerlendirildi. Toplantıda İSO’nun teknoloji, AR-GE ve inovasyon, üniversite sanayi iş birliği, girişimcilik ve dijital dönüşüm alanlarında üyelere yönelik gerçekleştirdiği faaliyetler hakkında katılımcılara bilgi verildi. TÜBİSAD’ın da kendi faaliyetleri ile ilgili yaptığı bilgilendirme sonrasında, iş birliğialanları ve ortak yapılabilecek çalışmalar hakkında fikir alışverişinde bulunuldu. Toplantıda ayrıca sektörün sorunları ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri birlikte değerlendirildi ve sektörün ortak sorunları ile ilgili kurumların birlikte hareket etmesinin çözüme ulaşma açısından önemine vurgu yapıldı.84 AĞUSTOS 2023 RESMİ GAZETE’DE GEÇEN AY RESMİ GAZETE |8 TEMMUZ 2023 CUMARTESİ / SAY: 32242 Mevduatlara Dönük Zorunlu Karşılık Uygulamasında Değişiklik Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayınlanan 2023/16 sayılı tebliğ ile gerçek ve tüzel kişi için hesaplanan TL mevduatların toplam mevduat içindeki oranının yüzde 60’ın altında kalan bankalar için 5 puan ilave zorunlu karşılık uygulamasında oran, yüzde 60’tan yüzde 57’ye çekilmiştir. RESMİ GAZETE |15 TEMMUZ 2023 PERŞEMBE / SAYI: 32249 Vergi düzenlemelerini içeren torba yasa yürürlüğe girdi Depremlerin yol açtığı ekonomik kayıpların giderilmesi amacıyla vergi oran, tutar, istisna ve indirimlerine yönelik güncellemeler başta olmak üzere birçok farklı düzenlemeyi içeren 7456 sayılı “6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.İSO SANAYİ 85 RESMİ GAZETE |16 TEMMUZ 2023 CUMARTESİ / SAY: 32250 Özel Tüketim Vergisi tutarlarında güncelleme Tü 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listenin (A) ve (B) cetvellerinde yer alan çeşitli yakıt, yağ ve kimyasal ürünlere ilişkin özel tüketim vergisi tutarları, 7390 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile güncellenerek yürürlüğe girmiştir. YEKDEM Birim Maliyetinde Değişiklik Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik kapsamında 2023 Temmuz ayı ve sonrası için tedarik edilen birim enerji miktarı başına öngörülen YEKDEM maliyetlerinde revizyon yapılmıştır. Aylar 2023 Öngörülen YEKDEM Birim Maliyeti [TL/MWh] Temmuz186,33 Ağustos143,58 Eylül196,97 Ekim220,22 Kasım205,8 Aralık159,91H aziran 2023’te tüketici fiyat endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre yüzde 4,3 civarı olan beklentilerin altında kalarak yüzde 3,92 oranında arttı. Böylece yıllık tüketici enflasyonu mayısta yüzde 39,59 iken haziranda yüzde 38,21’e düştü. Yılın ilk yarısında birikimli enflasyon ise yüzde 19,77 olarak gerçekleşti. Bu rakam 2022’nin yüzde 42,35’lik düzeyinin ardından bugüne kadar görülen en yüksek ikinci ocak-haziran enflasyonu oldu. 2004-2021 yıllarında ilk yarı ortalamasının yüzde 4,64 olduğu göz önüne alındığında yüzde 19,77’lik gerçekleşme, enflasyon görünümünde bozulmanın sürdüğünü gösteriyor. Haziran’da aylık enflasyona en yüksek katkı 1,19 puan ile ulaştırma grubundan geldi. Akaryakıt ve araç fiyatlarındaki artıştan kaynaklanan bu durum, seçim sonrası döviz kurlarında başlayan yükselişin ilk etkilerini yansıtıyor. Kurlarda süren artışın yanı sıra akaryakıt ve araç fiyatlarındaki yükselişin ulaştırma hizmetlerine yayılmaya başlamasıyla bu grupta fiyat artışlarının sürmesi olası. Aylık enflasyona katkılarda ulaştırma grubunu 0,83 puanla gıda ve alkolsüz içecekler takip etti. Konut grubundan da aylık enflasyona 0,39 puan katkı geldi. Bu grupta kira fiyatlarındaki artış belirleyici olurken doğalgaz desteğinin devam eden etkisi ise artışı sınırladı. Son olarak kamunun fiyat ayarlamaları kaynaklı tütün ve Haziran’da TÜFE aylık yüzde 3,92 ile beklentilerin altında kalırken yıllık enflasyon yüzde 38,21’e düştü. ÜFE kur artışının etkisiyle aylık yüzde 6,5 olurken olumlu baz etkisiyle yıllık bazda yüzde 40,42’ye indi. Parasal sıkılaşmaya rağmen, yılın kalanında enflasyonun kur ve ücret etkileriyle ılımlı hızda yükselmesi bekleniyor. MAKRO GÖSTERGELER 86 AĞUSTOS 2023 alkollü içecekler grubunda fiyatlar haziranda aylık yüzde 11,13 artış gösterdi ve bu gruptan da TÜFE’ye 0,38 puan katkı geldi. ÇEKİRDEK GÖSTERGELERDE BOZULMA SÜRDÜ Haziranda aylık mal grubu enflasyonu yüzde 4,03 ile güçlü seyrederken yıllık bazda yüzde 32,47’den yüzde 30,92’ye geriledi. Enerjide aylık artışlar akaryakıt fiyatlarının etkisiyle yüzde 4,23 oldu, yıllık enerji enflasyonu ise baz etkisiyle gerilemesini sürdürdü ve -yüzde 6,97’den -yüzde 16,52’ye düştü. Gıdada aylık yüzde 3,02’lik fiyat artışı büyük oranda yüzde 7,68 artan taze sebze-meyve fiyatlarından kaynaklanırken, yıllık enflasyon ise yüzde 52,52’den yüzde 53,92’ye yükseldi. Temel mallarda ise fiyatlar aylık yüzde 4,03 artarken yıllık enflasyon yüzde 36,69’a çıktı. Dayanıklı mallar ile tütün ve alkollü içeceklerdeki fiyat hareketleri, bu artışın kamunun yönettiği/yönlendirdiği fiyatlar ile kurlardaki yükselişin ilk etkilerinden kaynaklandığını gösteriyor. Hizmetlerde ise özellikle kira ve lokanta-otel fiyatlarından kaynaklı katılık sürdü. Fiyatlar haziranda yüzde 3,66 arttı, bu şekilde yıllık enflasyon yüzde 59,45 ile hemen hemen yatay seyretti. Fiyatlama davranışı ile beklenti kanalındaki bozulmaya ek olarak, ücret zamları ve diğer maliyet kalemlerindeki kur kaynaklı artışlar, hizmetlerde yukarı yönlü baskıların önümüzdeki dönem artabileceğine işaret ediyor. Enerji ve gıda dışı mallar ile hizmetlerdeki fiyat hareketlerine bağlı olarak haziranda çekirdek göstergeler de bozulma gösteriyor. En çok takip edilen C endeksi, aylık bazda yüzde 3,84’lük sert bir artış gösterdi ve böylece yıllık çekirdek enflasyon, haziranda yüzde 47,33’e çıktı. ÜFE’DE SON 9 AYIN EN YÜKSEK AYLIK ARTIŞI Haziran’da yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) enflasyonu, temelde Türk L’deki değer kaybının etkisini yansıtacak biçimde yüzde 6,5 ile son 9 ayın en yüksek seviyesinde gerçekleşti. Buna rağmen, mayısta yüzde 40,76 olan yıllık üretici enflasyonu, geçen yıldan devrolan kuvvetli baz etkisinin sonucu olarak haziranda yüzde 40,42’ye düştü. Böylece yıllık ÜFE-TÜFE enflasyon makası mayıs ayına göre genişlemesine karşın 2,2 puanla ılımlı seviyede kaldı. ÜFE’deki aylık artışta enerji ve gıdanın yanı sıra özellikle metaller olmak üzere ara mal üreticisi sektörler belirleyici rol oynadı. Özetle, yıllık enflasyon haziranda devam eden baz etkisi ile düşüşünü sürdürdü, ancak kamunun vergi ayarlamaları ve döviz kuru hareketlerinin ilk etkileri bu düşüşü sınırladı. Yılın ikinci yarısında, para politikasında sıkılaşmanın ne kadar kademeli ve ne kadar sert olacağı enflasyonun seyrinde birinci dereceden belirleyici olacak, ancak yukarıda sıralanan faktörlerin yanı sıra ücret zamlarının artan etkilerine bağlı olarak fiyat baskılarının temmuz itibarıyla artması ve yıllık enflasyonun ılımlı yükselişe geçmesi sürpriz olmayacak. Nitekim Haziran ayının üretici enflasyonu bunun ipuçlarını sunuyor. İSO SANAYİ 87 Kaynak: TÜİKNext >