< Previous68 TEMMUZ 2022 Özkaynak karlılığı artmaya devam etti. Dönem kar ve zarar toplamının toplam özkaynaklara bölünmesi ile hesaplanan özkaynak karlılığı, kuruluşla- rın sahip oldukları ve faaliyetleri için tahsis ettikleri ser- maye ile ne oranda kar sağladıklarını göstermektedir. İSO İkinci 500’ün özkaynak karlılığı 2020 yılında yüzde 23,9 olarak gerçekleştikten sonra 2021’de 1,8 puan daha yükselmiş ve yüzde 25,7’ye ulaşmıştır. Bu oran da İSO İkinci 500 tarihinin rekor seviyesinde ger- çekleşmiştir. Toplam kar büyüklüğünün özkaynaklardan daha hızlı artması bu gelişmede belirleyici olmuştur. 2021 yılında en yüksek özkaynak karlılığı sağlayan sek- tör yüzde 54,9 ile madencilik ve taş ocakçılığı sektörü olmuştur. Bu sektörü yüzde 52,7 ile kağıt ve kağıt ürün- lerinin imalatı sanayi takip etmiştir. ÖZKAYNAK KARLILIĞI ORANI (%) Satış Karlılığı (Dönem Kar ve Zarar Toplamı (V.Ö.)/Net Satışlar) (%) 201320142015201620172018201920202021 İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu3,05,65,04,76,15,75,99,19,8 Özel Kuruluşlar3,05,65,04,76,15,75,99,29,9 Kamu Kuruluşları2,41,13,95,35,84,81,0-4,9-8,5 Özkaynak Karlılığı (Dönem Kar ve Zarar Toplamı (V.Ö.)/Özkaynak) (%) 201320142015201620172018201920202021 İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu7,913,912,610,915,615,415,423,925,7 Özel Kuruluşlar8,014,112,710,915,715,515,624,626,3 Kamu Kuruluşları2,81,88,510,79,610,71,3-4,0-5,7 Aktif Karlılığı (Dönem Kar ve Zarar Toplamı (V.Ö.)/Aktif Toplamı) (%) 201320142015201620172018201920202021 İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu3,15,55,04,35,35,86,39,49,7 Özel Kuruluşlar3,15,65,04,35,35,86,49,59,8 Kamu Kuruluşları2,10,73,34,34,55,40,8-2,7-3,9 Özkaynak karlılık oranı en düşük sektör ise negatif karlı- lık oranına sahip 3 sektör hariç tutulduğunda yüzde 6 ile içeceklerin imalatı sanayidir. 30 25 20 15 10 5 0 2017201820192020202120162015201420132012 12,3 7,9 13,9 12,6 10,9 15,6 15,415,4 23,9 25,770 TEMMUZ 2022 Sektörel Karlılık Oranları (%) - 2021 Satış Karlılığı Aktif Karlılığı Özkaynak Karlılığı 05-08 Madencilik ve taş ocakçılığı47,924,754,9 10Gıda ürünlerinin imalatı4,66,417,2 11 İçeceklerin imalatı3,02,26,0 12 Tütün ürünleri imalatı8,45,431,3 13Tekstil ürünlerinin imalatı12,911,126,5 14 Giyim eşyalarının imalatı3,23,716,5 16Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç)8,76,119,3 17 Kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı24,028,052,7 18Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması-2,5-1,7-5,9 19Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı12,516,536,3 20Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı14,814,536,5 21Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı18,012,526,0 22 Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı8,110,129,7 23Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı4,43,411,2 24 Ana metal sanayii6,48,830,1 25Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç)14,716,735,6 26Bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı10,310,525,1 27Elektrikli teçhizat imalatı7,99,927,0 28Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı13,214,235,0 29Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı15,513,635,1 30 Diğer ulaşım araçlarının imalatı6,22,86,8 31Mobilya imalatı11,013,627,9 32 Diğer imalatlar-6,6-4,6-7,3 32.1Mücevherat, bijuteri eşyaları ve ilgili ürünlerin imalatı-6,6-4,6-7,3 35 Elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretim ve dağıtımı-7,6-1,5-5,7 Toplam9,89,725,772 TEMMUZ 2022 FAVÖK karı elde eden kuruluş sayısı 492 olarak gerçekleşti. Kuruluşların mutlak FAVÖK (uluslararası kısaltması olan EBITDA) büyüklükleri ile FAVÖK karlılık oranları (net satışlara, aktiflere ve özkaynaklara göre), analiz ve raporlamalarda giderek daha sıklıkla kullanılmaktadır. Bu itibarla, İSO İkinci 500 çalışması kapsamında 2013’ten bu yana FAVÖK hesaplama ve değerlendirmelerine de yer verilmektedir. 2021 yılında faiz, amortisman ve vergi öncesi kar elde eden kuruluş sayısı 492 olarak gerçekleşirken zarar eden kuruluş sayısı 8 olmuştur. FAVÖK karı elde eden kuruluş sayısı 2021 yılında 3 adet azalmakla birlikte verinin toplanmaya başlandığı 2013’ten bu yana en yüksek ikinci seviyede gerçekleş- miştir. Salgın sonrası yaşanan hızlı toparlanmanın etkisiyle fir- maların faaliyet karlılıklarındaki güçlü seyir İSO İkinci 500’ün yine tamamına yakınının FAVÖK karı elde etme- sinde rol oynamıştır. 2021 yılında İSO İkinci 500’ün FAVÖK mutlak büyüklüğü 63,7 milyar TL olarak hesaplanmıştır. 2020’de 34,2 mil- yar TL olarak gerçekleşen FAVÖK büyüklüğü böylece yüzde 86,4 oranında artış göstermiştir. Böylece aynı dönemde FAVÖK/net satışlar oranı 1,1 puan artışla yüzde 16,6’ya, FAVÖK/aktifler oranı 0,4 puan artışla yüzde 16,3’e ve FAVÖK/özkaynaklar oranı ise 2,8 puan artışla yüzde 43,5’e yükselmiştir. Firmaların 2021 yılında ana faaliyet konularına ve FAVÖK karları- na daha çok odaklandıkları ve FAVÖK performanslarını güçlendirdikleri görülmektedir. İSO İkinci 500 içerisinde en yüksek mutlak FAVÖK bü- yüklüğüne ulaşan sektör 11,6 milyar TL ile tekstil ürün- lerinin imalatı sanayi olmuştur. En yüksek FAVÖK/net satışlar oranına ise yüzde 36,2 ile temel eczacılık ürün- lerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı sektörü ulaşmıştır. Elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistem- leri ile madencilik ve taş ocakçılığı sektörlerinde de oran yüksek gerçekleşmiştir. FAIZ, AMORTISMAN VE VERGI ÖNCESI KAR GÖSTERGELERI (%) FAVÖK/Net Satışlar 16,6 15,5 12,3 FAVÖK/Aktif Toplamı 16,3 15,9 13,2 FAVÖK/Özkaynak 43,5 40,7 31,9 201920202021 485 15 2018 482 18 2019 8 495 5 2020 492 2021 KAR VE ZARAR EDEN KURULUŞ SAYISI (ADET) (Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kar/Zarar)74 TEMMUZ 2022 Faiz Amortisman ve Vergi Öncesi Kar (FAVÖK/EBITDA) Sektörler 20202021 FAVÖK FAVÖK/Net Satışlar (%) FAVÖK FAVÖK/Net Satışlar (%) 05-08Madencilik ve Taşocakçılığı 748.279.692 36,7 1.015.414.346 30,4 10Gıda ürünlerinin imalatı 3.046.160.363 7,5 6.007.722.632 9,0 11İçeceklerin imalatı185.912.61312,2484.062.09012,2 13Tekstil ürünlerinin imalatı7.203.070.34620,411.577.721.24420,0 14Giyim eşyalarının imalatı 1.827.100.032 15,6 2.469.560.487 16,0 16Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç) 408.644.344 21,2 777.027.821 22,1 17 Kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı1.582.190.17121,23.501.833.95022,6 18Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması371.083.60218,9304.524.34311,1 19Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı 170.343.053 14,8 339.702.500 16,4 20Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı 3.124.946.444 18,4 4.462.256.188 19,2 21 Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı627.658.18727,71.454.119.09236,2 22Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı1.779.664.98915,83.141.061.99813,7 23Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı1.296.119.08012,03.908.733.37319,8 24Ana metal sanayii 2.771.282.544 12,7 5.167.407.096 12,0 25Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç) 1.736.404.966 18,1 3.769.149.130 19,2 26Bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı190.807.23314,0722.166.30815,5 27Elektrikli teçhizat imalatı1.374.743.43112,63.060.443.48613,9 28Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı884.866.29415,42.074.289.13317,5 29Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı 3.249.492.730 18,0 5.368.091.284 21,7 30 Diğer ulaşım araçlarının imalatı114.176.22113,5805.863.63921,0 31Mobilya imalatı564.493.51720,31.015.279.00019,2 32Diğer imalatlar98.440.1446,637.265.3632,5 32.1Mücevherat, bijuteri eşyaları ve ilgili ürünlerin imalatı 98.440.144 6,6 37.265.363 2,5 35Elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretim ve dağıtımı 694.409.748 37,4 1.520.483.908 31,7 Toplam34.167.482.72115,563.676.782.16516,676 TEMMUZ 2022 Faaliyet karlılığında iyileşme gerçekleşti. Kuruluşların karlılık performansının ölçülmesinde kulla- nılan bir diğer karlılık göstergesi de faaliyet karlılığıdır. Fa- aliyet karı oranı, kuruluşların brüt satış karından faaliyet giderlerinin çıkarılması ve elde edilen farkın net satışlara bölünmesi ile hesaplanmaktadır. 2021'de İSO İkinci 500’ün faaliyet karı oranı yüzde 13,7 ola- rak gerçekleşmiştir. Böylece 2020’de yüzde 13,1 olan faa- liyet karlılığında 0,6 puanlık iyileşme yaşanmıştır. 2020’de 28,8 milyar TL olarak gerçekleşen faaliyet karı ise 2021’de yüzde 82,6'lık artışla 52,6 milyar TL’ye yükselmiştir. Faaliyet karlarındaki artışın ana kaynağı, faaliyet giderle- rinde sağlanan etkinlik olmuştur. 2021 yılında sanayide yaşanan hızlı büyüme ile kapasite kullanım oranları yük- selmiş, ölçekler daha etkin kullanılmış, işe geri dönüşler verimlilik artışlarını desteklemiştir. Böylece faaliyet gider- lerinin net satışlara oranı azalmıştır. Sektörler itibarıyla değerlendirildiğinde toplam faaliyet ka- rına en yüksek katkının 9,4 milyar TL ile tekstil ürünlerinin imalatı sektöründen geldiği görülmektedir. Bu sektörün ardından 5,2 milyar TL gıda ürünlerinin ima- latı, 4,7 milyar TL ile ana metal sanayi ve 4,4 milyar TL ile motorlu kara taşıtları sektörleri gelmektedir. SEKTÖREL FAALIYET KARI BÜYÜKLÜKLERI (MILYON TL) 5.000-5.000010.000 5.155 4.659 4.364 4.082 3.233 3.191 2.953 2.633 2.622 2.018 1.871 1.078 1.013 929 720 609 567 559 355 319 210 71 -86 Tekstil ürünlerinin imalatı Gıda ürünlerinin imalatı Ana metal sanayii Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç) Kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı Elektrikli teçhizat imalatı Giyim eşyalarının imalatı Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı Madencilik ve taş ocakçılığı Mobilya imalatı Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç) Tütün ürünleri imalatı Diğer ulaşım araçlarının imalatı Bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı İçeceklerin imalatı Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması Mücevherat, bijuteri eşyaları ve ilgili ürünlerin imalatı Elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretim ve dağıtımı 9.408 TEMMUZ 2022 77 KARLILIK GÖSTERGELERİ 2021 yılında en yüksek faaliyet karı oranı ise yüzde 44,1 ile tütün ürünleri imalatı sanayi tarafından sağlanmıştır. Bu sektörü yüzde 30,3 ile madencilik ve taş ocakçılığı takip etmiştir. Faaliyet karı negatif gerçekleşen tek sektör elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemleri olurken en düşük pozitif faaliyet karlılığı ise yüzde 4,8 ile mücevherat ürünleri sektöründe gerçekleşmiştir. 44,1 30,3 26,9 20,6 20,4 17,7 13,4 17,5 16,4 16,2 15,8 15,4 15,0 14,8 13,1 12,0 11,9 11,5 10,8 9,0 7,8 7,6 4,8 -1,8 SEKTÖREL FAALIYET KARI ORANLARI (%) Tütün ürünleri imalatı Madencilik ve taş ocakçılığı Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı Kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç) Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı Mobilya imalatı Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç) Tekstil ürünlerinin imalatı Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı Diğer ulaşım araçlarının imalatı Giyim eşyalarının imalatı Bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı Elektrikli teçhizat imalatı Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı Ana metal sanayii İçeceklerin imalatı Gıda ürünlerinin imalatı Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması Mücevherat, bijuteri eşyaları ve ilgili ürünlerin imalatı Elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretim ve dağıtımı -10,0010,020,025,015,030,035,040,045,050,0Next >