< Previous48 EYLÜL 2023 ARAŞTIRMA Bor Madeni D ünya bor rezervlerinin çok büyük bir kısmını elinde bulunduran Türkiye’nin bu madeni kullanması halinde ekonominin uçacağı söylenir. Bu söylenti kimine göre bir şehir efsanesi kimine göre ise gerçekliktir. Peki dünyadaki rezervlerin yüzde 73’üne sahip olan Türkiye için bor gerçekte ne ifade ediyor? hangi alanlarda kullanılıyor ve ekonomideki etkisi nasıl ve ne derecede gerçekleşiyor? Türkiye aslında bu madeni uzun süredir çıkarıyor ve pek çok farklı şekilde de kullanıyor. 1 ton bor cevherinin şu an piyasa değeri 120-150 dolar civarında. Ancak bu maden işlendiği takdirde binlerce dolarlık değere ulaşabiliyor. Türkiye ayrıca bor madenini cevher olarak değil rafine edip borik asit haline getirerek satıyor. Bu şekilde şu an cevherin ton başına değeri 150 dolar iken borik asite çevrildiğinde bin dolara, bor karbüre çevrildiğinde ise 40 bin dolara kadar satılabiliyor. CAMDAN ÇİMENTOYA, TEMİZLİKTEN SKERİ TEÇHİZATA KADAR Doğada serbest halde bulunmayan bor elementi farklı elementle minerallerle bileşik halde meydana gelir. Ülkemizde yaygın olan bor mineralleri tinkal, kolemanit ve üleksittir. Yani ipeksi beyaz yuvarlak kristal kütlelerde veya paralel liflerde oluşan bir mineraldir. Sektörel bazda farklı alanlarda kullanılan bor mineralleri en çok cam sektöründe yaygın olarak kullanılıyor. Zira bor oksit, camın akışkanlığını artırdığı gibi, yüzey sertliğini ve dayanıklılığını iyileştiriyor. Bor aynı zamanda, çimento üretiminde kolemanit olarak da kullanılıyor ve çimento özelliklerini iyileştiriyor. Bor bileşenleri ayrıca, demir dışı metal sanayisinde koruyucu cüruf oluşturucu ve eritmeyi hızlandırıcı madde olarak kullanılıyor. Bu madenin diğer kullanım alanları arasında askeri amaçlı uygulamalar, zırh malzemeleri, aşınmaya dayanıklı makine parçalarının üretimi ve nükleer uygulamalar olarak sıralanabilir. Ancak biz boru en fazla temizlik ürünlerinde görürüz. Anti-fungal ve anti-bakteriyel özelliklere sahip olan ve marka ismi olarak Boron diye adlandırılan ürünler Covid-19 ile mücadele kapsamında el dezenfektanı olarak da karşımıza çıktı. REZERVLERİN YÜZDE 73’Ü TÜRKİYE’DE Her ne kadar en büyük üretici Türkiye olsa da bor dünyanın pek çok ülkesinde de yer alıyor. Türkiye’nin yanı sıra ABD, Arjantin, Rusya, Kazakistan, Çin, Bolivya, 201620172018 1,5 2,0 2,5 3,0 1,99 1,83 2,02 [Milyon Ton] Yıllar itibariyle Türkiye’nin rafine bor üretimi Peru ve Şili gibi ülkelerde ekonomik boyutta bor yatakları bulunuyor. Türkiye, dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne sahip olup rafine ve tüvenan bor üretiminde lider konumda yer alıyor. Dünya bor üretim kapasitesi 5,7 milyon ton olarak tahmin ediliyor. Türkiye’nin en büyük üretici olduğu pazarda Türkiye’yi ABD, Rusya, Bor ile ilgili madeni çok daha katma değerli hale getirecek yeni yatırımlar da hayata geçiyor. Bu yatırımlardan biri de Bandırma’da hayata geçiyor ve 80 milyon dolarlık yatırımla Çinlilerden anahtar teslim alınan yeni bir tesis kuruluyor. Çinli mühendisler tesisi kurup Türk mühendislere devredecek. Tesis 279 kişiye istihdam sağlayacak. Tanıtımı bu ylın ilk çeyreğinde yapılan ve karbür üretilecek yeni tesiste çıkan cevher, önce borik asite çevriliyor. Açılan Bor Karbür Tesisi’nde borik asit bir miktar karbonla birleştirilecek. 2 bin 400 derecede bir tepkimeye girecek ve bor karbüre dönüşecek. Böylece ürün 300 kat değerleniyor. Bugüne kadar Türkiye borik asiti satıyor ve 35-40 bin dolara bor karbür alıyordu. Uzmanlar tarafından verilen bilgiye göre yıllık ithalat da 350 tondu. Söz konusu tesisin kapasitesi ise bin ton. Bu kapasite ile ithalat önleneceği gibi yeni ihracat geliri de elde edilebilecek. Dünyada hal hazırda yılda 30 bin ton bor karbür tüketimi var. Şimdiye kadar Çin, ABD, Almanya ve Rusya bunu üretiyordu. Söz konusu yatırımın iki yıl içinde bitmesi bekleniyor. BORU 300 KAT DEĞERLİ HALE GETİREN YATIRIM İLE İTHALAT DA ÖNLENECEK İSO SANAYİ 49 2019202020212022 2,43 2,53 2,60 2,04 Şili, Çin, Peru, Arjantin, Bolivya ve Almanya gibi ülkeler takip ediyor. Dünya bor tüketimlerinin yaklaşık yüzde 84’ü cam, seramik, tarım ve deterjan-temizlik sanayii dallarında değerlendiriliyor. ÜRETİM İŞLEME PAZARLAMA ETİ MADEN’DE Türkiye’de bor madenlerinin üretimi, işletilmesi 50 EYLÜL 2023 ARAŞTIRMA Bor Madeni ve pazarlanması, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne (Eti Maden) tevdi edilmiştir. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde bulunan bor yataklarında faaliyet gösteren Eti Maden’in bünyesinde bulunan dört İşletme Müdürlüğü (Kırka Bor İşletme Müdürlüğü, Emet Bor İşletme Müdürlüğü, Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları İşletme Müdürlüğü, Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü), rafine bor ürünleri üretiyor. • Kırka Bor İşletme Müdürlüğü, tinkal üretimi yapıyor. Dünya tinkal rezervlerinin yaklaşık yüzde 20’sini ve Türkiye’deki bor rezervlerinin yüzde 25’ini oluşturan bölgede yıllık olarak yaklaşık 3 milyon ton tinkal üretiliyor. • Emet Bor İşletme Müdürlüğü dünya kolemanit rezervlerinin yaklaşık yüzde 40’ını ve Türkiye’deki rezervlerinin yüzde 55’ini oluşturuyor. Üretilen konsantre kolemanit, değirmenlerde istenilen boyutlarda öğütülerek öğütülmüş ürün haline getiriliyor. • Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları İşletme Müdürlüğü ile Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü, diğer işletmelerin uhdesinde bulunan sahalardan çıkarılan tinkal ve kolemaniti işliyor. 2022’DE 1,18 MİLYAR DOLAR İHRACAT GELİRİ ELDE EDİLDİ Dünyada ve Türkiye`de bor ürün ve teknolojilerinin geniş bir şekilde kullanımını araştırmak ve geliştirmek için Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü bulunuyor. Bu enstitü, 28/03/2020 tarihli Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile faaliyetlerini TENMAK çatısı altında TENMAK BOREN olarak yerine getirmeye devam ediyor. TENMAK BOREN bor ürün ve teknolojilerinin araştırılması, geliştirilmesi ve 600 800 1000 1200 2015201620172018 787 689 854 [Milyon Dolar] Yıllar itibariyle bor ürünleri ihracatıDünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne sahip olan Türkiye’de bilinen bor yatakları; Eskişehir – Kırka, Kütahya- Emet, Balıkesir Bigadiç, Bursa-Kestelek’te bulunuyor. Türkiye’de rezerv açısından en çok bulunan bor mineralleri Tinkal ve Kolemanit olarak öne çıkıyor. Türkiye’de Tinkal yatakları Eskişehir – Kırka’da, kolemanit yatakları ise Kütahya – Emet, Balıkesir – Bigadiç ve Bursa – Kestelek’te bulunuyor. Ayrıca, Balıkesir – Bigadiç’te üleksit rezervi mevcut olup Bursa – Kestelek’te zaman zaman Üleksit yan ürün olarak elde ediliyor. Türkiye’de üretim, işletilme ve pazarlanması faaliyetlerini gerçekleştirmekle görevli Eti Maden bünyesinde ağırlıklı olarak Boraks Pentahidrat, Boraks Dekahidrat, Borik Asit, Etidot-67, Bor Oksit, Çinko Borat, Kalsine Tinkal, Susuz Boraks, Öğütülmüş Kolemanit ve Öğütülmüş Üleksit üretilerek yurt içi ve yurt dışı pazarlara sunuluyor. Eti Maden’in 2017’de toplam rafine bor üretim kapasitesi yaklaşık 2,7 milyon tondu. Bor ürünleri Türkiye’de; yüzde 36 cam, yüzde 31 seramik, yüzde 9 temizlik- deterjan, yüzde 7 tarım, yüzde 4 tutkal ve yüzde 14 pay ile diğer alanlarda kullanılıyor. EN FAZLA CAM SEKTÖRÜNDE KULLANILIYOR İSO SANAYİ 51 kullanım alanlarının yaygınlaştırılması amacıyla program ve projeler yürütüyor. Bor ihracatı yaptığımız ülkeler arasında Çin, ABD, Rusya ve Hindistan yer alıyor. 2022 yılında 2.4 milyon ton civarında bor ihracatı yapıldı ve 1,18 milyar dolar kazanç elde edildi. 0182019202020222023 990 780 627 991 1.18052 EYLÜL 2023 ARAŞTIRMA Uzak Ülkeler UZAK ÜLKELER STRATEJİSİ 1 YAŞINDA 18 ÜLKEYE YAPILAN 7 AYLIK İHRACAT YÜZDE 17 GERİLEDİ Geçen sene duyurusu yapılan ve resesyon nedeni ile düşmesi beklenen ihracatı artırmak amacı ile oluşturulan Uzak Ülkeler Stratejisi 1. yılını doldurdu. Geride kalan dönemde TİM rakamlarına göre tüm ülkelere yapılan toplam ihracat yüzde 3,7 düşerken stratejiye konu 18 ülkeye yapılan ihracattaki gerileme oranı yüzde 17’yi aştı. 18 ülke arasında ihracat değeri açısından ilk sırada ABD yer alırken onu Çin ve Kanada izledi. 18 ülkeden 5’ine yapılan ihracat yükselirken kalan 13 ülkede düşüş yaşandı. İSO SANAYİ 5354 EYLÜL 2023 ARAŞTIRMA Uzak Ülkeler S on bir yıldır geleneksel ihracat pazarlarımızda yaşanan resesyonun yanı sıra artan enflasyonist baskı ve parasal sıkılaşma adımları, dış ticaret rakamlarını olumsuz etkiledi. Başta AB olmak üzere birçok bölgeye yapılan ihracatta düşüşler yaşandı. 2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde Türkiye’nin genel ihracatı yüzde 0,6 oranında azalışla 143 milyar 435 milyon dolara gerildi. Bu yılın tamamında düşüş oranının artması bekleniyor. Öte yandan düşüşün miktar olarak çok daha sert bir şekilde hissedilmesi bekleniyor. Gelişmeye paralel olarak söz konusu kaybı telafi etmek adına geçen yıl temmuz ayında “Uzak Ülkeler Strateji” adı altında yeni proje açıklandı. Dönemin Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un tanıtımını yaptığı, Uzak Ülkeler Stratejisi ile dünya ekonomisinin yarısından fazlasını teşkil eden 18 ülkenin ithalatında Türkiye’nin payının ilk aşamada, dünya ihracatındaki ortalama payı olan yüzde 1’e yükseltilmesi hedeflendi. Bu hedef, adı geçen ülkelere 2018-2020 ortalaması olan 20 milyar dolar düzeyindeki ihracatın, 4 katına yükseltilerek 80 milyar doların üzerine çıkarılması anlamına geliyor. Bu aynı zamanda ortalama 3 bin 65 kilometre olan ihracat menzilinin de dünya ortalaması olan 4 bin 744 kilometrenin üzerine çıkarmak anlamına da geliyor. 18 ÜLKE HEDEF OLARAK BELİRLENDİ Uzak Ülkeler Stratejisi’nde hedef ülkeler; Amerika kıtasından ABD, Kanada, Meksika, Brezilya ve Şili, Asya kıtasından Çin, Japonya, Güney Kore, Pakistan, Hindistan, Endonezya, Malezya, Tayland, Filipinler ve Vietnam, Afrika’dan da Güney Afrika, Nijerya ve Okyanusya olarak belirlendi. Dünya ekonomisinde yüzde 64 paya sahip olan bu ülkeler, dünya mal ithalatının yüzde 47’sini ve dünya hizmet ithalatının ise yüzde 35,6’sını gerçekleştiriyor. Uzak ülkeler arasında ihracatın önemli bir payına sahip ABD için çalışmalar eyaletler özelinde yapılırken Muş, bu kapsamda ticaret heyetleri, fuarlar ve tanıtım organizasyonları gibi geleneksel pazarlama araçlarının yanında pek çok özgün eylem de kurgulandı. Bunlar arasında, lojistik ve iş geliştirme merkezi kurulması da yer alıyor. Strateji kapsamında ihracatçılar bu yılın ilk çeyreğinde önemli ticari geziler de gerçekleştirdi. Ocak, şubat ve mart ayında 20’ye yakın ticaret heyeti düzenlendi. Uzak Ülkeler Stratejisi’nin lansmanının üzerinden geçen Temmuz ayı itibari ile 1 sene geçti. Ülkeye yapılan ihracatta ilk sırada kimya sektörü geliyor. Sektörün ABD’ye ihracatı bu yıl ocak-temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 31 düşse de 665 milyon dolar ile ilk sırada yer aldı. Onu yüzde 12 artış ve 623 milyon dolar ile mücevher ve yüzde 33 düşüş ve 591 milyon dolar ihracat ile otomotiv endüstrisi izledi. Ülkeye yapılan ihracatta ilk sırada kimya sektörü geliyor. Sektörün ABD’ye ihracatı bu yıl ocak-temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 31 düşse de 665 milyon dolar ile ilk sırada yer aldı. Onu yüzde 12 artış ve 623 milyon dolar ile mücevher ve yüzde 33 düşüş ve 591 milyon dolar ihracat ile otomotiv endüstrisi izledi. Brezilya’ya yapılan ihracatta da ilk sırada kimya sektörü yer aldı. Sektörün ülkeye yaptığı ihracat yüzde 41 düşüş ile 204 milyon dolardan 120 milyon dolara düştü. Onu yüzde 11,6 düşüş ve 64 milyon dolar ile otomotiv ve yüzde 8 artış ve 35 milyon dolar ile de makine sektörü izledi. Alfabetik sıralamaya göre 4. Sırada yer alan Çin’e en fazla ihracat 867 milyon dolar ile madencilik sektörü tarafından gerçekleştirildi. Sektörün ihracatı yüzde 4,9 arttı. Madenciliği ihracatı yüzde 12,1 düşüş ile 241 milyon dolara gerileyen demir ve demir dışı sektörü ve yüzde 0,1 artış ile 78 milyon dolara yükselen tekstil ve hammaddeleri sektörü izledi. Uzak Ülkeler Stratejisi’nin ihracata yansıdığı ülkelerİSO SANAYİ 55 Ülkeye en fazla ihracat yüzde 137 artış oranı ve 11,7 milyon ihracat değeri ile makine sektörü tarafından gerçekleştirilirken onu yüzde 11,8’lik düşüş oranı ve 10,6 milyon ihracat değeri ile kimya ile yüzde 455 artış oranı ve 9 milyon dolar ihracat değeri ile de mücevher sektörü izledi. Ülkeye en fazla ihracat yüzde 21 artış ve 42 milyon dolar ile kimya, yüzde 156 artış ve 23 milyon dolar ile madencilik, yüzde 18,2 artış ve 19 milyon dolar ile de makine ve aksamları sektörü tarafından gerçekleştirildi. Ülkeye en fazla ihracat yüzde 90 düşüş oranına rağmen 79 milyon dolar değer ile kimya sektörü tarafından gerçekleştirilirken onu yüzde 14 artış oranı ve 71 milyon dolar değer ile otomotiv endüstrisi ve yüzde 12,1 düşüş oranı ve 46 milyon dolar değer ile de makine ve aksamları izledi. Güney Kore’ye en fazla ihracat yüzde 4,7 düşüş oranı ve 49 milyon dolar değer ile kimya sektörü tarafından gerçekleştirilirken onu, yüzde 13 düşüş oranı ve 39 milyon dolar ile otomotiv endüstrisi ve yüzde 18,2 düşüş oranı ve 38 milyon dolar değer ile de demir ve demir dışı metaller sektörü izledi. Amerika Birleşik Devletleri Filipinler Endonezya Güney Afrika Güney Kore Avustralya Brezilya Çin Dünyanın en kalabalık ikinci ülkesi olan Hindistan’a en fazla ihracat yüzde 16 artış oranı ve 127 milyon değer ile madencilik sektörü tarafından gerçekleştirilirken onu yüzde 1,4 artış oranı ve 115 milyon dolar değer ile kimya sektörü ve yüzde 6,4 artış oranı ve 77 milyon dolar değer ile de makine sektörü izledi. HindistanÜlkeye en fazla ihracat yüzde 19,2 artış oranı ve 55 milyon dolar ihracat değeri ile hububat ve bakliyat sektörü tarafından gerçekleştirilirken onu yüzde 19,6 artış oranı ve 39 milyon dolar değerle madencilik sektörü ve yüzde 28’lik düşüş oranı ve 35 milyon dolar değer ile de su ürünleri sektörü izledi. Kanada’ya en fazla ihracat yüzde 813 artış oranı ve 265 milyon dolar değer ile hububat ve yağlı tohumlar sektörü tarafından gerçekleştirilirken onu yüzde 67,3’lük düşüş ve 143 milyon dolar değerle çelik ve yüzde 1,1 gibi sınırlı oranda bir düşüş ve 80 milyon dolar değer ile de kimya sektörü izledi. Alkeye en fazla dış satım yüzde 102’lik artış oranı ve 42,7 milyon dolar ihracat değeri ile kimya sektörü tarafından gerçekleştirilirken ikinci sırada yüzde 26,2’lik artış oranı ve 38,4 milyon dolar değer ile hububat sektörü ve üçüncü sırada da yüzde 37 düşüş oranı ve 29 milyon dolar ihracat değeri ile de mücevher sektörü yer aldı. Bir güney Amerika ülkesi olan Meksika’ya ihracatta ilk sırada yüzde 18,4 artış oranı ve 121 milyon dolar ihracat değeri ile otomotiv sektörü yer alırken onu yüzde 30,1 artış oranı ve 114 milyon dolar ihracat değeri ile mücevher sektörü ve yüzde 21,7 artış oranı ve 59 milyon dolar değer ile de kimya sektörü izledi. 56 EYLÜL 2023 ARAŞTIRMA Uzak Ülkeler UZAK ÜLKELERE İHRACAT YÜZDE 18 GERİLEDİ Peki geride kalan dönemde bahsi geçen 18 ülkeye yapılan ihracatta nasıl bir değişim yaşandı, bahsi geçen ülkelere dış satımda nasıl bir artış yaşandı ya da yaşandı mı? Şüphesiz strateji uzun vadeli bir plan ve rakamlara tam olarak yansıması da zaman alacaktır. Ancak rakamlara bakıldığında küresel resesyon beklenenin üzerinde bir etkiye sahip. Zira Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verileri ve özel ticaret sistemine göre tüm ülkelere yapılan toplam ihracat geçen yılın aynı döneminde göre yüzde 3,7 gerileme ile 130 milyar dolardan 125 milyar dolara gerilerken 18 ülkeye yapılan dış satım çok daha sert bir düşüş gösterdi. TİM’in temmuz ayı ihracat verilerine göre Uzak Ülkeler Stratejisi’ne konu 18 ülkeye yapılan ihracat bu yıl ocak-temmuz arasında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,1 düşerek 17,5 milyar dolardan 14,3 milyar dolara geriledi. Söz konusu her iki rakama da serbest bölge ve antrepo rakamlarının dahil olmadığını belirtelim. ABD’YE DIŞ SATIM YÜZDE 17 GERİLEDİ 18 ülke arasında ihracat rakamlarına göre ilk sırada ABD yer alıyor. ABD’ye bu yılın 7 ayında yapılan ihracat yüzde 17 düşüş ile 8,4 milyar dolardan 7 milyar dolara geriledi. Her ne kadar ABD pazarına yapılan ihracat gerilese de salgından bu yana ABD’nin Türkiye’den yaptığı ithalatta önemli oranda bir artış yaşandı ve ülke Türkiye’nin ihracat en fazla ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında ikinciliğe yerleşti. İhracatta düşüş oranına göre ilk sırada yüzde 66,7’lik oran ve 376 milyon dolarlık ihracat ile Afrika Cumhuriyeti ilk sırada yer alırken onu yüzde 58,6 düşüş oranı ve 67 milyon dolar ile Filipinler ve yüzde 50’lik oran ve 158 milyon dolar ile de Şili yer aldı. ARTIŞ ORANINDA ENDONEZYA İLK SIRADA 18 ülke arasında Uzak Ülkeler Stratejisi’nin ihracata yansıdığı ülkeler de yer alıyor. Bu ülkeler arasında ilk sırada Endonezya, ikinci sırada Japonya ve üçüncü sırada da Vietnam bulunuyor. Bu yılın Ocak-Temmuz döneminde Endonezya’ya yapılan ihracat bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 8,9 artarak 178 milyon dolara, Japonya’ya yapılan ihracat yüzde 5,2 artış ile 349 milyon dolara ve Vietnam’a yapılan ihracat da yüzde 4,3 artış ile 198 milyon dolara ulaştı. Peki ülkelere yapılan ihracatta hangi sektörler ilk sırada yer aldı? Bir Afrika kıtası ülkesi olan Nijerya’ya en fazla ihracat yapan sektör yüzde 37,8’lik düşüş oranına rağmen 69 milyon dolar değer ile kimya sektörü olurken onu yüzde 4’lük artış ve 46 milyon dolar değer ile elektrik ve elektronik sektörü ve yüzde 15,2’lik artış ve 26 milyon dolar değer ile de mobilya sektörü izledi.Ülkeye en fazla ihracat yüzde 32,3’lük düşüşe rağmen 52,8 milyon dolar değer ile tekstil sektörü tarafından gerçekleştirilirken onu yüzde 35,4’lük düşüş oranı ve 44 milyon dolar ihraç at değeri ile kimya sektörü ve yüzde 48,8’lik artış oranı ve 31 milyon dolar değer ile de hububat sektörü izledi. Başka bir Güney Amerika ülkesi olan Şili’ye yapılan ihracatta bu yıl ocak- temmuz döneminde yüzde 17,6 düşüş oranına rağmen 39 milyon dolar değer ile kimya sektörü yer alırken onu yüzde 61,3 düşüş oranı ve 34 milyon dolar ihracat değeri ile çelik sektörü ve yüzde 76,7 düşüş oranı ve 19 milyon dlar ihracat değer ile de otomotiv sektörü izledi. Asya ülkesi Tayland’a en fazla ihracat yüzde 16’lık artış ve 57 milyon dolar değer ile kimya sektörü tarafından gerçekleştirilirken onu yüzde 12,4 artış oranı ve 17,5 milyon dolar değer ile hububat ve yüzde 19,1 düşüş ve 12,8 milyon dolar değer ile de makine sektörü izledi. Başka bir Asya ülkesi olan Vietnam’a en fazla ihracat ülkeye dış satımını yüzde 11o artırarak 68 milyon dolara yükselten tekstil sektörü tarafından gerçekleştirilirken onu ihracatı yüzde 29,4 gerileyen kimya sektörü ve 24 milyon dolar ile de su ürünleri sektörü izledi. Japonya Pakistan Şili Tayland Vietnam Kanada Malezya Meksika İSO SANAYİ 57 NijeryaNext >