İran, İki Ülke Sanayicilerinin Ortak Yatırım Yapabileceği Özel Bir Sanayi Bölgesi Kuruyor

• 02.05.2016
• Etkinlikler

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan'ın, İran’daki resmi temaslarının en önemli ayaklarından biri de İran Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanı Muhammed Reza Nematzadeh ile gerçekleştirdiği görüşme oldu. Bu görüşmeye de Türkiye Büyükelçisi Rıza Hakan Tekin ile İSO Meclis Başkanı Zeynep Bodur Okyay ile birlikte giden İSO Başkanı Erdal Bahçıvan ve heyetini oldukça sıcak ve samimi bir şekilde karşılayan Bakan Nematzadeh önümüzdeki dönemde özel sektörün ekonomideki ağırlığını artırmak istediklerini söyledi.

Bu görüşmede, Türkiye ve İran'ın ekonomik ilişkilerinin hacmini 30 milyar dolara çıkarma hedefini Bakan Nematzadeh de tekrarladı. Nematzadeh, İran Cumhurbaşkanı Ruhani’nin Türkiye ziyaretinin çok verimli geçtiğini ifade etti, transit ticaret ve gümrük konularını hızla çözümlemeleri gerektiğini vurgulayarak asıl önemli konunun iki ülke iş insanlarının birlikte yatırım yapması olduğunu söyledi. İran’da bir sanayi bölgesi kurulacağını ve buranın iki ülke iş insanlarının ortak yatırım yapabileceği bir bölge olacağını kaydeden Nematzadeh, kendi yardımcısını bu proje için Ankara’ya gönderdiğini ve Türk tarafından da bir heyetin İran’a geleceği bilgisini verdi.

Son yapılan toplantıda dört sanayi bölgesinin açılmasına karar verildiğini dile getiren Nematzadeh, Türk yatırımcıların İran’a yatırım yapması konusunda teşvik edilmesini istedi. İki ülkenin farklı potansiyelleri olduğuna dikkat çeken Nematzadeh, petrol ve doğalgazda dünyanın en güçlü ülkesi olduklarını ve sanayinin en önemli girdisinin enerji olduğunu ifade etti. Türk yatırımcılarını tekstil ve petrokimya sektörlerine yatırım yapmaya çağıran Nematzadeh, bir Türk petrokimya şirketi ile görüştüğünü ve şirketin burada olmaktan memnun olacağını söylediğini aktardı.

İran ve Türkiye’nin yakın pazarları birlikte değerlendirme noktasında strateji geliştirmeleri gerektiğini ifade eden Nematzadeh, “Sizin İran’a gelmeniz şunu gösteriyor ki Türkiye inadına yatırıma daha yakın bakıyor. Birçok fırsat ve sektör var; petrol, doğalgaz ve petrokimya gibi sektörlerin yanında otomotiv sektöründe de işbirliği yapılabilir. Elektronik ve beyaz eşya ile tekstil ve gıda sektörleri, yapı malzemeleri ve inşaat, mobilya ve ahşap, teknoloji ve IT sektörlerinde de birlikte çalışılabilir. Sizin denizcilik sektöründe birikimleriniz var. Biz de bu birikiminizden yararlanmak isteriz. İki ülke arasında olan kültürel yakınlıktan dolayı çok iyi bir noktaya gidilebilir” şeklinde konuştu.

Türkiye ve İran’ın vizeleri kaldırmasının geçmişteki hükümetlerin ciddi iradesini gösterdiğini belirten Nematzadeh, küreselleşmeyi kendi ülkeleri için avantaja çevirmeleri gerektiğini söyledi. İSO’nun İran masası kurma fikrini memnuniyetle karşıladıklarını belirten Nematzadeh, kendilerinin de Türkiye masası olduğunu ve ekonomi ile siyasette iki ülkenin ilişkilerinin geliştirilmesi konusunda hiçbir kısıtlamanın olmadığını dile getirdi. Büyük projeler üzerinde ortak çalışmalar konusunda İSO’dan destek talep eden Nematzadeh, ortak büyük yatırımlar ile çok büyük pazarlara ulaşabileceklerini ifade etti.

Petrokimya, elektrik ve enerji sektörlerine yatırım tavsiyesinde bulunan Nematzadeh, birlikte yeni bir otomobil tasarımı yaparak dünyaya ihraç edebileceklerini söyledi. Turizm sektöründe Türkiye’nin ciddi deneyimi olduğunu ifade eden Nematzadeh, kendilerinin bu konuda büyük potansiyeli olduğunu kaydetti. Nematzadeh, “İnşaat ve mühendislik sektörlerinde sizin çok büyük bir birikiminiz var ve bizim de dünyada çalışan mühendislerimiz var. Biz sanayicilerinizi İran’a davet edeceğiz, biz de sanayicilerimizi Türkiye’ye götüreceğiz. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanınız Fikri Işık, bize çok ilgi gösterdi. Birlikte bir karar verdik ortak sanayi bölgeleri konusunu konuştuk; bunu fiiliyata geçirmek için çalışmalarımızı hızlandıracağız. Helal sertifikalı ürünleri üretme noktasında iki ülke daha sıkı işbirliğine gidebilir. Birçok üründe helal sertifika konusunda dünyaya ihracat yapılabilir” dedi.

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan ise İSO’nun 50’yi aşan farklı sektörde faaliyet gösteren 20 bine yakın üyesi ile hem konvansiyonel hem de geleceğin sektörlerine sahip bir yapısı olduğunu söyledi. İSO Meclisi’nin yarıdan çoğunun İran’da olduğunu kaydeden Bahçıvan, kardeş bir şehre ziyaret yaptıkları duygusunu yaşadıklarını ifade etti. İran ile olan ilişkilerinin ambargo öncesi ve sonrası diye ayrılmadığına işaret eden Bahçıvan, iki ülkenin özel sektörünün sahip olduğu potansiyel ile iki ülkeyi çok ileri bir noktaya taşıyacağını ifade etti.

İki ülkenin kendi iç pazarları yanında, üçüncü ülkelere yönelik stratejik işbirliklerinin çok güçlü rakamlara ve noktalara taşıyacağından şüphe duymadıklarını dile getiren Bahçıvan, ambargo döneminde bütün zorluklara rağmen 400 milyar dolarlık ekonomi olan İran ile 800 milyar dolarlık Türkiye ekonomisinin gelecekte dünya ekonomisinde çok daha güçlü bir noktaya geleceğini ifade etti.

Bahçıvan şöyle devam etti:

“Şu anda iki hükümet arasında 30 milyar dolarlık bir hedef olmasına karşın, yakın gelecekte doğru bir bakış açısı oluşturmamız halinde bunun 100 milyar doları bulacağından şüphe duymuyorum. Tek tek baktığımızda bunun altını dolduracak sektörlerimizin olduğunu söyleyebiliriz. Önümüzde çok ciddi bir fırsat var ve model aramaya gerek yok. Dünyaya bir İran-Türkiye modelini örnek olarak ortaya koyabiliriz. Bunu söylerken beni cesaretlendiren önemli bir parametre var: 400 yıllık bir komşuluk kültüründen geliyor olmamız. Demografik olarak son derece benzer bir nüfusa sahip olmamız. Öncelikle iyi eğitim almış gençlerimizi nitelikli konularda seferber edebilirsek bunun da bu coğrafya için de dünya barışı için de büyük bir kazanım olacağını söyleyebilirim.”

Bahçıvan, arzularının mal alıp satan değil; üretimde, birikimde, teknolojide yani bütünsel bir anlayışla bir Türkiye-İran dostluğu oluşturabilmek olduğunu vurguladı. Kendilerinin görevinin işlerin önünü açmak olduğunu belirten Bahçıvan, bankacılık, gümrük ve ulaşım gibi sorunlara değinildiğini; kendilerinin bu sorunları bizzat içinde yaşadıklarını ifade etti. İSO içinde bir İran masası gibi aktif bir organizasyon oluşturma düşüncesinde olduklarına değinen Bahçıvan, böyle bir çalışmanın sadece ithalat ve ihracat değil karşılıklı yatırım yapmak isteyen iş insanlarına da ciddi bir hizmet olmuş olacağını sözlerine ekledi.

Görüşmede söz alan İSO Meclis Başkanı Zeynep Bodur Okyay da Türkiye ve İran’ın birbirini iyi anlayan iki ülke olduğunu söyledi. Türkiye’nin 1970’li yıllarda ağır bir ambargo yaşadığını hatırlatan Okyay, bunun Türkiye’ye güçlü bir sanayiye sahip olmasını öğrettiğine değindi. Yatırım ikliminin hem Türkiye hem de İran’da cazip hale getirilmesinin sanayicilerin çekincesiz yatırım olması açısından önemli olduğunu belirten Okyay, İran’ın belli alanlarda çok iyi bir teknolojiye sahip olduğunu ifade etti. Türkiye’nin AB’ye entegrasyon sürecinde bir rekabet yetkinliği kazandığını dile getiren Okyay, bunun İran açısından iyi bir deneyim olduğunu belirtti.