Etkinlikler

İSO’nun düzenlediği Afganistan Ülke Gününde Yatırım ve İş Fırsatları Konuşuldu

25.04.2019
Etkinlikler

İstanbul Sanayi Odası (İSO), ülkedeki yatırım ve ticaret fırsatlarını değerlendirmek amacıyla Afganistan Ülke Günü ve Yatırım Fırsatları Semineri etkinliği düzenledi. İSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Sadık Ayhan Saruhan’ın ev sahipliğinde Odakule’de yapılan etkinliğe Afganistan’ın İstanbul Başkonsolosu Zekria Barakzai de katıldı. Etkinliğe ülkede yatırım ve iş fırsatlarını değerlendirmek isteyen çok sayıda sanayici ve iş insanları katıldı.

Etkinliğin açılışında konuşan İSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Sadık Ayhan Saruhan, Afganistan ve Türkiye’nin ekonomik ilişkilerine bakıldığında 2018 yılında ticaret hacminin 157 milyon ABD doları olduğunu söyledi. Söz konusu ticaret hacminin potansiyelinin oldukça altında olduğunu belirten Saruhan, ticari ilişkilerin daha da ileri gitmesi için her türlü adımı atmaya hazır olduklarını kaydetti. Saruhan, bu noktada, ticari ilişkilerin geliştirilmesine yönelik güçlü bir hukuki altyapının var olmasının elzem olduğunu vurguladı. Ekonomik ve ticari ilişkilerin temelini oluşturacak “Çifte Vergilendirmeyi Önleme”, “Ticaret, Ekonomik ve Teknik İş Birliği”, “Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması” ve hatta “Serbest Ticaret Anlaşması” çalışmalarına öncelik vermeleri gerektiğini dile getirdi.

Türkiye’den yatırımcıların halihazırda Afganistan’da ağırlıklı olarak altyapı projeleri ve müteahhitlik sektörlerinde yer aldığını belirten Saruhan, önümüzdeki dönemde Afganistan’da özellikle enerji, müteahhitlik ve sanayi alanlarında yeni yatırımlara imza atılacağına inandığını ifade etti. Afganistan’ın son yıllarda siyasi, kurumsal ve istikrar alanında yol kat ettiğini aktaran Saruhan, Afganistan'ın dünya ticaret örgütünün 164'üncü üyesi olarak kabul edilmesinin Afganistan'da kat edilen yolun bir başarı göstergesi olduğuna değindi. Saruhan, Türkiye'nin Afganistan'da ihtiyaç duyulduğu sürece kalkınma, güvenlik ve kapasite oluşumu alanlarında desteklerine devam edeceğine ve Afganistan’ın altyapısı güçlü, güvenli ve istikrarlı yatırım ve ticaret ülkesine dönüşeceğine inançlarının tam olduğunun altını çizdi.

Saruhan şöyle devam etti:

İSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Sadık Ayhan Saruhan

“Afganistan'daki dönüşüm sürecinin başarıya ulaşmasında devletler ve hükümetler kadar iş dünyasının temsilcilerine de görevler düşmektedir. Afganistan'ın zengin yeraltı kaynakları, genç nüfusu ve cömert insanları ile birlikte değerlendirildiğinde mevcut yatırım ilişkilerinin derin ve köklü olmak ile beraber halihazırda var olan potansiyelinden uzaktır. Afganistan, yüzyıllardan bu yana ipekyolu gibi pek çok rotaya ev sahipliği yapmaktadır bu nedenle Afganistan lojistik anlamda da önemli bir değerdir. Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan (TAPİ) doğalgaz boru hattı gibi önemli projelerle Afganistan’ın bu konumu her geçen gün daha da güçlenmektedir.”

Afganistan’ın İstanbul Başkonsolosu Zekria Barakzai ise konuşmasında her ne kadar Afganistan hakkında olumsuz bir izlenim olsa da iki ülke arasındaki yatırım ve ticaret fırsatlarını birlikte arayacaklarını söyledi. Türkiye ve Afganistan arasında yüzlerce yıl geriye giden bir ilişki olduğuna değinen Barakzai, iki ülkenin aynı kültürel mirası paylaştığını vurguladı. Anadolu’ya gelen Türkmen boylarının Afganistan’dan geçerek buraya geldiğini belirten Barakzai, Mevlana Celaleddin Rumi’nin de Afganistan doğumlu olduğunu hatırlattı. Bu yıl Afganistan’ın bağımsızlığının 100. yılını kutladıklarını dile getiren Barakzai, Türkiye’nin Afganistan’da barışın tesis edilmesinde ISAF’ta görev alarak aktif katkı yaptığını ifade etti.

Afganistan’da yatırım, ticaret ve ekonomik işbirliği için pek çok fırsat olduğunu anlatan Barakzai, Afganistan’da iç barışa yakın olduklarını ve barış sağlandığında kendi bölgesinde en rekabetçi ülke olacağını söyledi. Barakzai, Afganistan pazarına girmek için rekabet yaşanacağını ve Türk iş insanlarının şimdiden yerini alması gerektiğini belirtti. Güvenlik konusunda Türk iş insanlarına yönelik hiçbir olayın yaşanmadığına işaret eden Barakzai, Türk iş insanlarının ülkede özgürce faaliyet gösterdiğini dile getirdi. Barakzai, konsolosluk olarak Türk iş insanlarına her türlü konuda kapılarının açık olduğunu belirterek iki ülkenin işbirliğinden halkların yararlanacağını kaydetti.

Sonrasında Ticaret Bakanlığı İhracat Geliştirme Uzmanı Sinan Yüzal, Türkiye ve Afganistan arasındaki ticari ilişkiler hakkında bilgiler verdi. Afganistan’ın GSYH’sinin 2019 yılında 20 milyar dolar olarak beklendiğini belirten Yüzal, Afganistan’ın 1 milyarlık ihracatına karşın 5.6 milyar dolarlık ithalatı olduğunu kaydetti. Afganistan’ın en çok taze ve kurutulmuş üzüm, tabii sakız ve reçineler ile taşkömürü ihraç ederken en çok tank ve zırhlı taşıtlar, buğday unu ve petrol ürünleri ithal ettiğini anlattı. Yüzal, Afganistan’ın en çok Pakistan, Hindistan ve ABD’ye ihracat yaparken en çok Pakistan, ABD ve Hindistan’dan ithalat yaptığını, Türkiye’nin ise altıncı sırada olduğunu ifade etti.

Afganistan Büyükelçiliği Ticaret Ateşesi Qayoom Bassam ise Afganistan’daki ticaret ve yatırım fırsatlarını anlattığı sunumda Türkiye ve Afganistan arasında ticaret anlamında büyük potansiyel olduğunu söyledi. Vizeler, tarifeler ve diğer ticari bariyerleri kaldırmaları gerektiğini belirten Bassam, Afganistan’ın kendisini Güney Asya ve Orta Asya arasında enerji alanında bir transit ülke olarak konumlandırdığına dikkat çekti.

Ardından moderatörlüğünü İSO AB ve Uluslararası İlişkiler Şubesi Uzmanı Özge Sarıçay’ın yaptığı Türk Firmaların Afganistan Pazarındaki Deneyimleri panelinde 77 İnşaat ve Taahhüt A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Ciliv, Vefa Group İcra Kurulu Başkanı Turan Koçyiğit, Ihlas Investment Afghanistan Yönetim Kurulu Başkanı Başdanışmanı Cemil Ceyhan Aral ve Çalık Enerji Kurumsal Finans Müdürü Ali Umut Aslan, Afganistan’da yaşadıkları yatırım deneyimlerini paylaştı. Ardından dinleyicilerden gelen sorular etkinlik katılımcıları tarafından yanıtlandı.