Bahçıvan: “Orta Doğu’da Kaosun Sürmesi Ekonomide Kırılganlık Yaratacak”

• 25.06.2014
• Meclis Konuşması

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi, haziran ayı toplantısını “Ortadoğu Odaklı Dış Politika Gelişmeleri ve Bunların Ekonomimize Olası Etkileri” ana gündemi ile bugün gerçekleştirdi.

İstanbul Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mensur Akgün’ün konuk konuşmacı olarak katıldığı toplantının açılış konuşmasını yapan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, gündeme ilişkin görüşlerini paylaştı.

Konuşmasında geçmişte kan ve gözyaşına neden olan jeopolitiğin yeniden itibar gördüğü bir dönemden geçtiğimizi vurgulayan Bahçıvan, yeni süreçte emperyal güç arayışı, sınır içinde sınır yaratma mücadelesi ve enerji kaynaklarının kontrolüne dayalı bir kargaşa dönemine tanıklık ettiğimize dikkat çekti.

Türkiye’nin de içinde bulunduğu Orta Doğu’nun da yeni bir kaotik siyasi süreçten geçtiğine işaret eden Bahçıvan, “Ortadoğu genelinde kiminin ırk, kiminin din, kiminin de mezhep diye çıldırdığı günümüzde; aidiyet üzerinden siyaset yapmayan, insanı esas alan yeni bir anlayışa ihtiyaç duyuluyor. Sorun bu zamana kadar uygulanan politikaların başarılı olup olmadığı değil. Sorun bundan sonra komşularımızda akan kanın ne şekilde duracağı, istikrarın nasıl sağlanacağı ve bölgenin geleceğinde ne kadar etkili olacağımızdır. Bu önemli sorunlar karşısında, Ortadoğu’daki gelişmelerden en fazla etkilenen ülke olarak yaratıcı çözümler üretmeliyiz” dedi.

Türkiye’nin Almanya’dan sonra ikinci büyük ihracat pazarı olan Irak’ın tamamında bin 550 civarında Türk firmasının faaliyet gösterdiğine ve yatırımların Kuzey Irak Kürt Bölgesel yönetiminin elinde bulunan Erbil’de yoğunlaştığına dikkat çeken Bahçıvan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“IŞİD’in elindeki Musul’daki yatırımlar, Irak’taki toplam yatırımlar içinde yüzde 10’dan daha az paya sahip. Ancak bölgede ihracat ciddi ölçüde aksamış durumda. Gelişmelerin daha fazla kontrolden çıkması ve petrol fiyatlarının daha fazla yükselmesi halinde küresel ekonomideki toparlanma olumsuz etkilenecek. Önemli bir petrol ve enerji ithalatçısı olan ülkemizde de cari açık ve enflasyon kanalıyla ekonomik performansımız üzerinde önemli bir kırılganlık ortaya çıkacak. Ortadoğu’daki kritik gelişmeler karşısında ülkemiz, sağduyu eşliğinde maceraya prim vermeyen bir yaklaşım doğrultusunda, barış ve istikrarı bir an önce sağlamaya yönelik politikalara ağırlık vermelidir.”

Dün açıkladıkları İSO Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu - 2013 Yılı araştırması sonuçlarına ilişkin değerlendirmede de bulunan Bahçıvan, üretimden satışlara göre zirvede Tüpraş’ın yer aldığı listede, özel kuruluş sayısının 487, kamu kuruluşu sayısının 13 olarak önceki yıla göre değişmediğini hatırlattı.

Geçen yıl 63,7 milyar dolar ihracatla Türkiye’nin toplam ihracatı içinden yüzde 42 gibi yüksek bir pay alan İSO 500’ün, net satışlarının yüzde 7,4 artarken dönem karlarının ise yüzde 8,5 azaldığına dikkat çeken Bahçıvan, şunları söyledi:

“Göstergeler, 2013 yılında 500 Büyük Kuruluşun finans yapısının bir önceki yıla göre kötüleştiğini ortaya koyuyor. Borç/öz kaynak oranının 500 büyük kuruluşta yüzde 130’lara, özel kuruluşlarda yüzde 150’lere yükselerek son 10 yılın zirvesine çıkması dikkat çekici bir gelişmedir. Firmalar, faiz ve döviz kurlarındaki artışlar nedeniyle karlarının önemli bir bölümünü finansman giderlerine ayırmak zorunda kalmıştır. 500 büyük kuruluşun Ar-Ge harcamalarının üretimden satışlara oranı binde 4,7 gibi düşük düzeyde iken, yüksek teknolojilerin yaratılan katma değer içindeki payı yüzde 2,6’dır. Veriler, Türkiye’nin olmazsa olmazı ileri teknolojide ne kadar geride olduğumuzu ortaya koymaktadır.

Tüm sorunlarına rağmen, 500 Büyük Sanayi Kuruluşu toplumsal refaha katkılarını artırarak sürdürmektedir. Bu veriler, finansal istikrarın Türkiye ekonomisi için ne kadar kritik bir eşik olduğunu ve Türkiye’yi yöneten hiç kimsenin, finansal istikrarı göz ardı etmemesi gerektiğini açık bir şekilde göstermektedir.”