Meclis Konuşması

İSO Aralık Ayı Olağan Meclis Toplantısında Sanayi Adına 2023 Beklentileri Görüşüldü

28.12.2022
Meclis Konuşması

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi’nin aralık ayı olağan toplantısı, “2022'yi Geride Bırakırken Dünyada ve Türkiye'de Ekonomik Görünüm, Sanayimiz Adına 2023'ten Beklentiler” ana gündemi ile Odakule Fazıl Zobu Meclis Salonu’nda gerçekleştirildi. İSO Meclis Başkanı Ender Yılmaz’ın başkanlık ettiği Meclis toplantısı İSO Yönetim Kurulu Üyeleri, İSO Meclis Üyeleri ve basın mensuplarının katılımıyla gerçekleştirildi. Meclis toplantısında İSO’nun 2023 bütçesi de görüşülerek Meclis üyelerinin görüş ve onayına sunuldu. Yapılan oylamada İSO 2023 bütçesi oy birliği ile kabul edildi.

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, meclis konuşmasında, küresel büyümenin 2023’te yaklaşık son 20 yılın en düşük düzeyine gerileyeceğinin öngörüldüğüne dikkat çekerek “Gerek ekonomik gerekse siyasi risk ve belirsizlikler çok yüksek. Bunlar, küresel koşulların 2023’te Türkiye ekonomisini desteklemeyeceğine ve negatif dış etkenlere hazırlıklı olmamız gerektiğine işaret ediyor” dedi. 2023 yılının temkinli iyimserliğin en doğru tutum olduğuna değinen Bahçıvan, “2023 yılında temkinli iyimserlik en doğru tutum olacaktır. Hayallerimiz, yatırım ve büyüme iştahımız dinamizmini mutlaka korumalı ama kontrolü de elden kaçırmamak gerekiyor” dedi.

İSO Meclis toplantısı Meclis Başkanı Ender Yılmaz tarafından açıldı. Yılmaz, aralık ayı olağan Meclis toplantısının ana gündem başlığına yönelik şu değerlendirmelerde bulundu:

“Dünyada yaşanmakta olan ekonomik durgunluk, gelişmekte olan ülkeleri olumsuz etkilerken, birtakım fırsatları da barındırıyor. Akılcı çözüm önerileriyle teknoloji odaklı yatırımlar ve bilgi teknolojilerine öncelik verilerek ortaya çıkarılacak ortak çalışmalar neticesinde küresel rekabet ortamında hızlı hareket etmek önem arz ediyor. Sanayi alanındaki deneyimlerimiz, üretimdeki hafızalarımız ile dış kaynaklardan elde edilecek veriler ışığında sanayide ileri teknoloji tabanlı ekonomik dönüşüme hazırlıklı olmanın gerekliliği ortadadır.

Covid pandemisi ve ardından yaşanan Rusya-Ukrayna savaşı ekonomik düzende istenmeyen sıkıntılara neden oldu. Bununla birlikte başta ABD, AB ve dünya ticaretine yön veren ülkelerde faizler ve enflasyonun istenmeyen şekilde yükselmesi, küresel ekonomiyi alışık olmadığı şekilde etkiledi. Bu gelişmeler ışığında fiyat istikrarının sağlanamaması 2023 yılı için öngörülemezlik yaratmaktadır. 2023 yılının, katma değeri ve ihracatın yüksek, istikrarlı hedeflere emin adımlarla ilerlenen bir yıl olmasını diliyorum.”

İSO Meclis Başkanı Ender Yılmaz gündeme dair konuşmasının ardından açılış konuşmasını gerçekleştirmek üzere İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan’ı kürsüye davet etti. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, konuşmasının başında Cumhuriyetimizin 100’üncü yılının kutlanacağı 2023 yılının dünyaya, ülkemize ve sanayicilere refah, bereket, barış ve mutluluk getirmesi temennisinde bulundu. Bahçıvan, kaotik bir yıl olan 2022’nin pandemiden ve savaştan çıkan derslerle birlikte ülkelerin hem tedarik zincirlerine hem de sanayi ve ticaret politikalarına dönük gözden geçirme süreçlerini hızlandırdıkları bir dönem olduğuna, birçok risk başlığını da 2023’e devrettiğine dikkat çekti. Bahçıvan, özellikle ABD’nin yıl içerisinde devreye aldığı Enflasyonu Düşürme Yasası, yarı iletkenlerin üretimine dönük CHIPS yasası ve Çin’e teknoloji ihracatına getirdiği kısıtlamaların önümüzdeki yıllarda ekonominin şekillenişi açısından çok tartışılacağını, yine Avrupa’nın karşı karşıya kaldığı enerji krizinin ardından, enerji güvenliğinin de öncelikli gündemlerinden biri olacağını vurguladı.

İSO Başkanı Bahçıvan şunları söyledi:

“Kısacası, yeşil enerji dönüşümü ile dijitalleşme gibi alanlarda, spesifik olarak yarı iletkenler gibi kritik ürünlerde ve teknolojik dönüşümün gerektirdiği nitelikli insan gücü üzerinde çok daha sert bir küresel rekabet ortamına tanık olacağız. Dünyanın önde gelen ekonomileri arasında başta doğal kaynaklar, siber güvenlik ve savunma alanları olmak üzere ‘kendine yeterlilik’ için çok daha yoğun bir mücadelenin yaşanması ve bu alanlarda büyük ölçekli yatırımlara devasa kaynakların ayrılması kimseyi şaşırtmamalı. Bu bağlamda, sanayi politikalarının ülkeler açısından taşıdığı önemin çok daha fazla artması kaçınılmaz. 2022’nin bize gösterdiği bir başka gerçek de bu. Özetle, yeni yıla ilişkin öngörüler küresel büyümenin 2009 ve 2020 hariç yaklaşık son 20 yılın en düşük düzeyine gerileyeceğini gösterirken ekonomik-siyasi risk ve belirsizliklerin ise çok yüksek olduğu görülüyor. Tüm bunlar, küresel koşulların 2023’te ekonomimiz açısından ülke ekonomisini pek de destekleyici olmayacağına, bunun ötesinde dışarıdan gelecek negatif etkenlere hazırlıklı olmamız gerektiğine işaret ediyor”

İSO Başkanı Bahçıvan, 2022’de Türkiye ekonomisinin en önemli sorunu olan enflasyonda baz etkisi ve emtia fiyatlarındaki geri çekilmenin desteklediği düşüşün, aralık ve ocakta hızlanmasının ve en az 2023 ortalarına kadar sürmesinin beklendiğini dile getirdi. Türkiye Ekonomi Modeli çerçevesinde politika faizinin yılı yüzde 9 ile tek haneli seviyede tamamladığını ve kredi mekanizmasına dönük çok sayıda düzenleyici adımın devreye alındığını belirten Bahçıvan, şu değerlendirmede bulundu:

“İSO olarak kredilerin üretim, yatırım, istihdam ve ihracat gibi sürdürülebilir büyüme açısından yaşamsal alanlarda kullandırılması hedefini destekliyoruz. Diğer yandan yine aynı tedbirler, sanayicilerimizin finansmana erişimini zorlaştırdı, 2022’de genel olarak reel sektörde finansman sorunu da artarak devam etti. Nitekim kullandırılan tüm krediler içerisinde KOBİ’lerimizin payı artsa da bilhassa Eximbank ve özel bankaların ticari kredi büyüme ivmesinin çok düşük seyri, sanayicimizin krediye erişimde büyük oranda zorlandığını açıkça gösteriyor. Özetle, 2022 yılında para politikamız finansman maliyetinin düşürülmesi itibarıyla ‘gevşek’, ancak kredi akışının sınırlandırılması bakımından da ‘sıkı’ olmak üzere ikili bir görünüm sundu. Bu durum ne yazık ki öngörülebilirliği azaltmış ve belirsizliği de artırdı.”

Yakın zamanda açıklanacak olan Kredi Garanti Fonu destekli finansman paketlerinin, özellikle KOBİ’leri ciddi ölçüde rahatlatacağını belirten Bahçıvan, “ve finansman temini sorununa bir nebze de olsa çözüm sağlayacağını umuyoruz” dedi ve reel sektör açısından bu meselede kalıcı çözümün ise belirsizliklerin ortadan kalkması ve öngörülebilirliğin tesis edilmesi olacağını vurguladı.

Asgari ücrete son bir yılda yapılan zam oranının yüzde 100’e ulaştığını da belirten İSO Başkanı Bahçıvan, “Buradan bir kez daha asgari ücret zammının; başta çalışanlarımız olmak üzere tüm kesimler için sürdürülebilir üretim ve çalışma barışına katkı yapmasını diliyorum” dedi. Aynı şekilde emeklilikte yaşa takılanlara ilişkin düzenlemenin de tüm kesimlerce merakla beklendiğinin altını çizen Bahçıvan, şunları söyledi:

“Emekli olamayan çalışanlarımızın beklentileri karşılanırken, istihdamın ve üretimin zarar görmemesini sağlayacak, iş dünyamızın hassasiyetlerini, genç nesillerin geleceğini ve SGK’nın sağlıklı bir şekilde uzun vadeli sürdürülebilir işleyişini de gözeten optimal bir çözüm formülünün en kısa sürede kamuoyu ile paylaşılacağına inanıyorum. 2023 yılında temkinli iyimserlik bizler için en doğru tutum olacaktır. Hayallerimiz, yatırım ve büyüme iştahımız dinamizmini mutlaka korumalı ama kontrolü de elden kaçırmamak gerekiyor.”

Açılış konuşmalarının ardından İSO aralık ayı olağan Meclis toplantısı, İSO Meclis üyeleri kürsüye gelerek geride bırakmaya hazırlanılan 2022 yılına ilişkin değerlendirmeleri ve 2023 yılına ilişkin görüş ve beklentilerini paylaşmasıyla sona erdi.