Meclis Konuşması

İSO Meclisi Eylül Toplantısında Orta Vadeli Program Değerlendirildi

28.09.2022
Meclis Konuşması

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi’nin Eylül ayı Olağan Toplantısı, “Orta Vadeli Programın (OVP 2023-2025) Sanayimizin 2023 Vizyonu, Geleceği ve Üretim Hayatımız Açısından Değerlendirilmesi” ana gündemi ile Odakule Fazıl Zobu Meclis Salonu’nda gerçekleştirildi.

İSO Meclis Başkan Yardımcısı Serdar Urfalılar tarafından yönetilen İSO Meclisinde gündem konusu kapsamında bir panel düzenlendi. Panelde Ekonomi yazarı Abdurrahman Yıldırım moderatörlüğünde Piri Reis Üniversitesi Ekonomi ve Finans Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, İstanbul Bilgi Üniversitesi Finansal Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ege Yazgan ve Spinn Eğitim ve Danışmanlık’tan Özlem Derici katılarak OVP hakkında değerlendirmelerde bulundu, Meclis üyelerinin sorularını yanıtladı.

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan Meclis gündemine dair yaptığı konuşmada, küresel görünümün ülke ekonomisini büyüme, dış denge, enflasyon ve finansal piyasalar kanalıyla zorlayacağına dikkat çekerek “Eylül verileri bunu doğruluyor. Ağustosta Küresel Bileşik PMI Haziran 2020’den bu yana ilk kez daralma bölgesine düştü. PMI’lar ana ihracat pazarımız olan Avrupa’da daha şiddetli bir yavaşlamaya işaret ederek uyarıyor. Bunun ihracat performansına olumsuz etkisini hissedeceğiz. İSO İhracat İklim Endeksi ağustosta 48,8 ile pandeminin ilk şok dalgası hariç küresel kriz sonrası en düşük düzeylere geriledi” dedi.

“Orta Vadeli Programın (OVP 2023-2025) Sanayimizin 2023 Vizyonu, Geleceği ve Üretim Hayatımız Açısından Değerlendirilmesi” ana başlıklı meclis toplantısı İSO Meclis Başkan Yardımcısı Serdar Urfalılar tarafından açıldı. İSO Meclis Başkan Yardımcısı Urfalılar gündeme dair şunları söyledi:

“Bugün gerek küresel ve gerekse yurt içi ekonomik gelişmeler açısından zorlu bir süreçten geçiyoruz. Son iki ayda dünyada ve ülkemizde açıklanan neredeyse tüm ekonomik veriler küresel ekonomik aktivitede ivme kaybının devam ettiğine işaret ediyor. Asıl önemlisi ise pandeminin yarattığı dengesizlik henüz ortadan kalkmamışken, 2022 yılı Şubat ayında patlak veren Ukrayna-Rusya savaşının sürüyor olması. Bu savaş, pandemi ile birlikte birçok temel sektörde ortaya çıkan tedarik zincirindeki sorunları da büsbütün artırmıştır.

Gelinen noktada küresel ekonomi 1970’lerin petrol krizinden bu yana görülen en şiddetli emtia kriziyle karşı karşıya bulunmaktadır. Bunu İSO olarak her ay açıklamakta olduğumuz Küresel İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinde de açıkça görüyoruz. Ağustos'ta bir önceki aya göre 0,8 puan düşüşle 50,3'e gerileyen Küresel PMI, son 26 ayın en düşük değerini aldığını görmekteyiz.”

İSO Meclis Başkan Yardımcısı Serdar Urfalılar daha sonra İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan’ı meclis konuşmasını yapmak üzere kürsüye davet etti. İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, konuşmasında yılın ilk yarısını çok güçlü bir büyüme performansı ile kapatan Türkiye ekonomisinde, üçüncü çeyreğin sonu itibarıyla dirençli görünümün sürdüğünün görüldüğünü söyledi. Merkez Bankasının da vurguladığı gibi, yılın ikinci yarısında büyümenin belirli bir miktar yavaşlaması kaçınılmaz görünse dahi 2022’yi de azımsanmayacak bir büyüme oranıyla kapatacağız diyen Bahçıvan şunları söyledi:

“Yine de biraz önce çerçevesini çizmeye çalıştığım küresel görünümün bizi büyüme, dış denge, enflasyon ve finansal piyasalar kanalıyla zorlayabileceğini göz önünde bulundurmamız gerekiyor. Eylül ayı itibarıyla elde olan veriler de bunu doğrulamakta. Ağustosta Küresel Bileşik PMI’ın Haziran 2020’den bu yana ilk kez daralma bölgesine düştüğünü görüyoruz. PMI’lar özellikle ana ihracat pazarımız olan Avrupa’da daha şiddetli bir yavaşlamaya işaret ediyor ve uyarıyor. Bunun ülkemizin ihracat performansına olumsuz etkilerini ne yazık ki hissedeceğimiz anlaşılıyor. Nitekim her ay kamuoyuyla paylaştığımız İSO İhracat İklim Endeksi ağustosta 48,8 ile -pandeminin ilk şok dalgasını hariç tutarsak- küresel kriz sonrası en düşük düzeylere gerilemiş durumda. Buna son dönemde Euro/dolar kurunda yaşanan gerilemenin ihracat gelirlerimize olumsuz etkisini de eklemek gerekiyor.”

İçinde bulunduğumuz zorlu dönemde ekonomik aktörlerin karar alması açısından en kısıtlayıcı faktörlerden birinin öngörebilirlik olduğunu işaret eden İSO Başkanı Bahçıvan “Dolayısıyla hedefleri iyi temellendirilmiş, somut politikalar sunan gerçekçi ve tutarlı ekonomik programlar, karar alıcıların ihtiyaç duyduğu öngörebilirliği desteklemek bakımından önemli bir potansiyel taşıyor” dedi.

Bu yılın Orta Vadeli Programında sanayi sektörü adına öne çıkan temanın “Teknoloji-yoğun ve yüksek katma değerli bir sanayiye geçiş hedefi doğrultusunda kaynak ve politika araçlarının seferber edilmesi” olduğunu vurgulayan Bahçıvan özetle şunları söyledi:

“Bu noktada, İSO olarak uzun yıllardır sanayi sektörümüze çizdiğimiz gelecek perspektifinin önemli birer parçası olan dijital dönüşüm odaklı yatırımlar, yüksek teknoloji girişimlerinin desteklenmesi, sanayi-üniversite-kamu üçlüsünü bir araya getiren Ar-Ge ekosisteminin oluşturulması gibi unsurların Orta Vadeli Program’da yer almasını oldukça kıymetli buluyoruz. Üretim ekonomisinin temel paradigma haline geldiği, sanayi politikalarının önem kazandığı ve ‘planlama’nın yeniden hatırlandığı bir dünyadayız. Bu nedenle Orta Vadeli Program’daki “planlı sanayi alanlarının artırılması” vurgusu, sektörlerimizin ölçek büyütmesi ve bilhassa KOBİ’lerimizin ekonomiye katkısının artabilmesi için çok kritik.”

Açılış konuşmalarının ardından Eylül ayı İSO Meclis Toplantısı, ekonomi yazarı Abdurrahman Yıldırım moderatörlüğünde , “Orta Vadeli Programın (OVP 2023-2025) Sanayimizin 2023 Vizyonu, Geleceği ve Üretim Hayatımız Açısından Değerlendirilmesi” paneliyle devam etti. Abdurrahman Yıldırım, Orta vadeli ekonomi planının ekonomilerin bilgi bankası görevini gördüğünü ve bu sebeple önemli olduğunu söyledi. Orta Vadeli Parogram’da ilk dikkati çekenin yarım trilyona ulaşan bütçe açığı olduğunu belirtti. Yıldırım: "OVP'a, Ankara'dan Türkiye ekonomisine bakarak anlık çekilmiş fotoğraf gibi bakmakta fayda var. Zaman geçtikçe eskiyebilir, anlamını yitirebilir ama değerli bir çalışma. Ancak sahadan izlenim ne yazık ki çok az"dedi.

Panelist konuşmacılarından olan Spinn Eğitim ve Danışmanlık’tan Özlem Derici, son dönemde yürütülen ekonomi politikalarının bankacılık sisteminde çok büyük bir yük oluşturduğunu ve bu durumunda krediye erişimi zorlaştırdığını söyledi. Var olan ekonomik durumun bankaları kredi vermemeye ittiğini belirten Derici, bankaların kredi vermeme isteğinin yerini de hazineyi fonlamanın aldığına vurgu yaptı. Küresele anlamda yaşanan yüksek enflasyona da dikkat çeken Derici, bu ortamın gelecek yılın ikinci çeyreğine kadar devam etmesinin beklendiğini söyledi.

Piri Reis Üniversitesi Ekonomi ve Finans Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu panelde yaptığı konuşmada, son yıllarda yaşanan pandemi sürecinin sanayi sektörünün ekonomimiz adına ne kadar büyük bir lokomotif olduğunu gözler önüne serdiğini söyledi. Geçen yıl dünya ekonomi tarihinde rekor seviyelerde büyüme elde edilmesinin ardından patlak veren Rusya-Ukrayna savaşının çok sert bir yavaşlamaya sebep olduğunu belirtti. Dünya ekonomisinde yaşanan yavaşlamanın bir belirsizlik ortamı yarattığına dikkat çeken Aslanoğlu, dünyanın çok sert bir resesyon dönemine doğru gittiğinin altını çizdi.

İstanbul Bilgi Üniversitesi Finansal Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ege Yazgan da panelde yaptığı konuşmada, dünya ekonomilerinin içinde bulunduğu belirsizlik ortamından çıkış şansının resesyonu tetikleyen mali piyasa politikalarından, reformist sanayi politikalarına geçiş olduğuna inandığını söyledi. Hem enflasyon hem de döviz kurlarında yaşanan belirsizliğin hem yatırımcıyı hem de üreticiyi öngörüsüz bir ortama sürüklediğini belirten Yazgan, doğru teşvik programlarıyla Türk sanayisinin bu süreçte lokomotif görevi üstlenebileceğine vurgu yaptı.

İSO Eylül ayı Olağan Meclis Toplantısı düzenlenen panel sonrasında, İSO Meclis üyelerinin söz alarak ana gündem konusuna ilişkin değerlendirmeleri ve bu bağlamda sanayinin bugün içinde bulunduğu süreç hakkındaki düşüncelerini aktarmalarıyla devam etti. Ayrıca küresel anlamda yaşanan ekonomik gelişmelere yönelik panelistlere sorular yönelten meclis üyelerinin soruları, panelistler tarafından yanıtlandı.