Meclis Konuşması

İSO Temmuz Ayı Olağan Meclis Toplantısı’nda Ekonomik Durum Ve İstihdam Politikaları Ele Alındı, Toplantıda Konuşan Bahçıvan: “Yüksek Enflasyon, Finansal İstikrarın Önemini Bize Bir Kez Daha Gösterdi” Dedi

24.07.2024
Meclis Konuşması

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi’nin temmuz ayı olağan toplantısı, “Ekonomik Durum ve İstihdam Politikaları: Ülkemizin ekonomik durumu, enflasyon, işsizlik, ekonomik büyüme stratejileri ve yeni vergi düzenlemeleri” ana gündemi ile Odakule Fazıl Zobu Meclis Salonu’nda gerçekleştirildi. İSO Meclis Başkanı Ender Yılmaz’ın başkanlık ettiği, İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan’ın açılış konuşmasını yaptığı toplantıda İSO Yönetim Kurulu Üyeleri, İSO Meclis Üyeleri ve basın mensupları katılım gösterdi.

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, yaptığı açılış konuşmasında daha önce ekonomide rasyonaliteden çıkılması halinde finansal istikrarın bozulacağını, yüksek enflasyon belası ile yeniden karşılaşacağımızı, bunun tedavisinin de çok ağır bir tedavi olacağını her fırsatta ortaya koyduklarını söyledi. Bahçıvan, “Tabii ki bugün içinde bulunduğumuz durumun tedavi yöntemlerinin herkes için adil olduğunu kimse savunamaz. Ama yaşadığımız irrasyonel sürecin de sürdürülemez olduğunu ve acil bir çözüme ihtiyacı olduğunu kimse inkâr edemez” dedi.

İSO Meclis Başkanı Ender Yılmaz, gündeme ilişkin konuşmasını gerçekleştirmek üzere İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan’ı kürsüye davet etti. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan yaptığı açılış konuşmasında, Türkiye’de ise ekonominin, içerde ve dışarda pek çok sorunun bir arada yaşandığı ve özellikle küresel belirsizliklerin arttığı zor bir dönemden ve mücadeleden geçtiğini söyledi. Bu mücadelenin kuşkusuz en önemli boyutunun, halen içinde bulunulan yüksek enflasyon sarmalı olduğunu dile getiren Bahçıvan, şunları söyledi:

“Çünkü bu konu yediden yetmişe hepimizin en kısa sürede çözülmesini istediğimiz, bunun için fedakarlıklar yaptığımız ekonomimizin bir an önce çözülmesi gereken en büyük sorunu haline geldi. Bu noktaya nasıl gelindiğini hepimiz çok iyi biliyoruz. 2021 yılının ikinci yarısından itibaren ekonomi politikalarında rasyonellikten uzaklaşıldı. Büyümenin niteliği ikinci plana atıldı. Yüksek büyümenin neredeyse tek hedef olarak görülmeye başlandığına hep birlikte tanık olduk. Biz İSO olarak bu yaklaşımın ekonomimizin hayrına olmadığını her zaman olduğu gibi, o günlerde de her platformda dile getirdik.”

İSO olarak finansal istikrarın, fiyat istikrarının ekonominin en kıymetli, korunması gereken değerleri olduğunu yeri her geldiğinde söylediklerini dile getiren Bahçıvan, şu ifadeleri kullandı:

“Çünkü finansal istikrarın olmadığı bir ekonominin kaçınılmaz olarak enflasyonist bir döngüyü ortaya çıkaracağını, önlem alınmadığı halde bunun yüksek enflasyona yol açacağını ve bunun da nitelikli ve sürdürülebilir bir büyümenin önündeki en büyük engel olduğu gerçeğini anlatmaya çalışıyoruz. Bugün enflasyonun kalıcı olarak devam etmesinin üretim hayatına asla huzur getirmeyeceğini de hep birlikte görüyoruz. Çünkü enflasyonist süreçler işletmeler için her zaman geleceğin önünde bir sis perdesi oluşturur. Evet, belki dönemsel olarak bazı bilanço rakamlarında illüzyon etkisi yaratabilir. Ama o sis yavaş yavaş dağıldığında karşılaşılan gerçekler de bir o kadar acı olur.”

Ekonomide rasyonaliteden çıkılması halinde finansal istikrarın bozulacağını, yüksek enflasyon belası ile yeniden karşılaşılacağını, bunun tedavisinin de ağır bir tedavi olacağını her fırsatta ve net bir şekilde ortaya koyduklarını dile getiren Bahçıvan,“Tabii ki bugün içinde bulunduğumuz durumun tedavi yöntemlerinin herkes için adil olduğunu kimse savunamaz. Ama yaşadığımız irrasyonel sürecin de sürdürülemez olduğunu ve acil bir çözüme ihtiyacı olduğunu kimse inkar edemez. Kaybolan güvenin, istikrarın, kaybolan kredibilitenin tekrar oluşması adına her kesim maalesef bir bedel ödeyecek. Bugün reel sektör, sanayi sektörü, sebebi kendisi olmayan bu ağır dönemin tedavisine dönük getirilen çözümün en büyük zorluğu ve zahmetini çekmektedir” diye konuştu.

2023 ortalarına gelindiğinde Türkiye’de ekonomi politikası çerçevesinde bir normalleşme sürecinin kaçınılmaz hale geldiğinin altını çizen Bahçıvan, şu hususlara değindi:

“İşte bugün ekonomimizin güvenli bir geleceğe demir atabilmesi için, ekonomi biliminin gerçekleriyle uyumlu bir teşhis ve bu teşhise yönelik bir tedavi dönemi içindeyiz. Bugün çok şükür ekonomimizi yeniden rasyonel bir çizgiye taşıma çabası içinde olan kararlı bir kadro var. Bu yöndeki çabaların sonuç vermesi şüphesiz zaman alacaktır. Bu yeni sürecin başladığı ilk andan itibaren, bunun zor bir süreç olacağını ve bu konudaki güven ve sabır vurgumuzu her platformda dile getirdik. Hepimizin bir anlamda sabır ve stres testi olarak gördüğüm bu süreçten başarıyla çıkmaya çok ihtiyacı var. Çünkü tüm kesimler için önemli bir belirsizlik ve endişe kaynağı olan enflasyon, bugün geldiği nokta itibarıyla ekonomik bir sorun olmanın ötesinde sosyolojik bir soruna da dönüşmüş durumda. Bir tarafta hayat pahalılığı nedeniyle alım gücü zayıflayan çalışan kesimin haklı yüksek ücret beklentileri, diğer tarafta artan girdi maliyetleri nedeniyle üreticilerin karşılaştığı kâr marjı baskısı aynı anda yaşanıyor. Şüphesiz bu durum, önümüzdeki dönemin sıcak gündem maddelerinden biri olacaktır. Bu sıcak sürece değinirken, ekonomik rasyonaliteden bir kez daha kopmamanın, sabır göstermenin tüm taraflar için önemli olduğunu da özellikle vurgulamak istiyorum. Fiyat istikrarını ve finansal istikrarı sağlamak, büyümede güçlü bir tempoyu sağlıklı bir iç-dış talep kompozisyonu ile beraber başarmak… Bunlar bugün, geçtiğimiz yıl eylül ayında açıklanan OVP’de belirtildiği gibi Türkiye ekonomisi için yaşamsal önemde. Ancak yaşanan küresel ekonomik dönüşüm göz önüne alındığında yeterli olmadıkları da açık. Bu anlamda kimse para politikası ile tüm sorunlarımızın çözülmesini beklememeli. Bizler mevcut programı, asıl meselelerinin çözümü için ihtiyaç duyulan zeminin, makroekonomik iklimin yaratılması süreci olarak görüyoruz. Eğer bugün içinden geçtiğimiz bu tamirat sürecinde sanayimizin gösterdiği fedakarlıkların bir anlamı olacaksa, bu ancak yaratılacak sağlıklı zemin üzerinde Türkiye’nin, küresel dönüşümün gerektirdiği reformları hayata geçirmesiyle mümkündür.”

Konuşmasında Türkiye’nin önünde zorlu çok zorlu bür mücadele süreci olduğuna da değinen İSO Başkanı Bahçıvan, konuşmasında yeni vergi düzenlemelerine değinirken “Sanayimizi ilgilendiren mevzuat düzenlemelerinde her zaman savunduğumuz istişare sürecinin, son vergi tasarısında yeterince işlemediğini gördük” diyerek bu konuda da şunları söyledi:

“Gerek yerli gerekse uluslararası yatırımların artması ve sürdürülebilirliği için verilen teşvikler ve bu teşviklerin yatırım sonrasında yatırımcı aleyhine değişmemesi büyük önem taşımakta. Kurumlar vergisi uygulaması da bu teşvikler arasında önemli yer tutmakta. Geçmiş yıllarda oranı sıkça değiştirilen kurumlar vergisi için yeni tasarıda, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10'undan az olamayacağı gibi yepyeni bir kriter getiriliyor. Yapılacak bu ve benzeri değişiklikler yatırımlar için gerekli olan güven ve öngörülebilirliği olumsuz etkileyecektir. Tasarıdaki bir diğer düzenleme de devreden KDV ile ilgili. Vergi tasarısı, beş takvim yılı süresince indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin gider olarak yazılabileceğini hükme bağlıyor. Bu düzenleme, İstanbul Sanayi Odası tarafından uzun süredir gündeme getirilmekte olan devreden KDV’nin şirketlerimiz üzerinde oluşturduğu yükün artık kamu tarafından da kabul edilmesi açısından önemli. Ancak devreden KDV tutarının gider olarak yazılabilmesi sanayimizin çok uzun süredir katlandığı finansman yükünü azaltmayacak ve hak kaybına neden olacaktır. Sanayimizin geçici olarak devlete verdiği bu borcun, şüpheli bir alacak mantığıyla gider olarak yazılmasına yönelik bu yaklaşımı ilkesel olarak da kabul etmemiz mümkün değil. Böyle bir uygulamanın benzerinin çağdaş hiçbir ülkede olmadığını da düşünüyoruz. Dolayısıyla, uzun yıllardır indirilemeyen KDV’nin işletmelerimiz üzerinde oluşturduğu finansman yükünün azaltılması ve işletmelerin nakit finansman ihtiyacının karşılanması amacıyla, devreden KDV tutarının, Avrupa ülkelerindeki uygulamalara paralel bir şekilde mükellefe iade edilmesi ve sürecin kolaylaştırılmasına yönelik düzenlemeler yapılmalıdır.”

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan konuşmasında, “Yürürlüğe girmiş olan ekonomik programın mutlaka başarılı olması gerekiyor. Ülkemizin yeniden enerji, zaman ve kaynak israfına dayanacak gücünün olmadığı bir gerçek. Bizler bu süreçte sanayicilerimizin ve üretim hayatımızın sorunlarını ve bunlara dair çözümleri her zaman olduğu gibi ifade etmeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

Meclis konuğu olmadan gerçekleştirilen İSO temmuz ayı olağan Meclis Toplantısı’nda ana gündem maddesine ilişkin yaptığı konuşmada İSO Meclis Başkanı Ender Yılmaz, şunları söyledi:

“Biz sanayi sektörü temsilcileri olarak daha fazlasıyla ülkenin ekonomik ve sosyal durumu üzerinde durmamız gerektiğini düşünüyorum. Ekonomik büyüme oranları, enflasyon seviyeleri, para politikası, nitelikli insan kaynakları, çalışanlar ve işsizler, göçmen politikaları, bir ülkenin ekonomik performansını gösteren temel göstergelerdir. Ülkemizde son dönemde uygulanan politikalar ve alınacak kararların, bu göstergeler üzerinde belirgin etkiler yaratabileceği hepimizce malum bir konudur. Örneğin, maliye politikaları ve kamu harcamalarındaki değişiklikler, ekonomik ve sosyal büyümeyi teşvik edebileceği gibi tersine frenleyebilmektedir. Aynı şekilde, merkez bankasının para politikaları ile TÜİK verileri de enflasyonu kontrol etmede ve ekonomik istikrarı sağlamada önemli bir rol oynamaktadır. Önemli bir gündemimiz ise üzerinde önemle durulması gereken konu olan nitelikli insan kaynağımız; kaynakların başka ülkelere kaymasıyla birlikte, ülkemizde çalışacak insan kaynağına olan ihtiyaç her geçen gün daha fazla artmaktadır. Hatta daha çarpıcı olanı bırakınız nitelikli insanı vasıfsız insan kaynağına dahi erişimde ciddi zorluklar yaşanmaktadır. Bu konuda nitelikli göçmenlerin çalıştırma sıkıntılarının kolaylaştırılması geçici çözüm olarak uygulamaya alınmalıdır.

Bu nedenle istihdam politikaları, iş gücü piyasasının gelişmesine doğrudan etki etmektedir. Yeni yasalarla getirilen teşvikler veya vergi düzenlemeleri, biz işverenlerin istihdam yaratmada, negatif yönde etkiler oluşturabilir ve işletmelerin gelecekteki ihtiyaçları ile yeni yatırım kararlarını doğrudan etkileyecek şekilde hareket etmelerine sebep olacaktır. Bir başka tehlike ise satış pazarlama alanında yaşananlar, şirketlerimiz, küresel pazarlarda oluşan arz talep dengesindeki bozulmalar, yaşamakta olan jeopolitik gelişmeler, seçimler, milliyetçi akımlar, savaşların etkisiyle dünya ticaretindeki yavaşlamasının etkisi altında kalmakta olup, bu duruma ek olarak ülkemizde döviz kurunun enflasyon oranının altında kalması nedeniyle maliyetlerin artması işletmelerimizde ekstra bir ekonomik kriz meydana gelmesine olanak sağlama sınırına gelmemize kapı açmıştır.”

Açılış konuşmalarının ardından İSO temmuz ayı Meclis Toplantısı, İSO Meclis Üyeleri’nin kürsüye gelerek ana gündem maddesine ilişkin görüş ve önerilerini paylaşmalarıyla devam etti. İSO Meclis Üyeleri’nin ekonomi politikaları ve sanayi sektörüne yönelik yapmış oldukları değerlendirmelerinin ardından toplantı sona erdi.